Gezondheidsonderzoek na rampen: een inventarisatie van wensen en verwachtingen

Rampen en calamiteiten zijn per definitie gebeurtenissen die acuut en onverwacht grote groepen mensen treffen. Afhankelijk van de aard, omvang en dynamiek na afloop, heeft een deel van de getroffenen voor korte of langere tijd te kampen met ernstige gezondheidsklachten. Voor de zorg aan de getroffenen, zowel voor het beleid als de praktische invulling ervan, is inzicht in omvang van de gezondheidsproblematiek van groot belang. Gezondheidsonderzoek na rampen en calamiteiten kan deze relevante informatie verschaffen.

Gevolgen van rampen voor de gezondheid op middellange en lange termijn

Dit advies behandelt twee vragen die de staatssecretaris van VWS de Gezondheidsraad stelde: wat is er bekend over vóórkomen, diagnostiek, verloop en prognose van gezondheidsklachten na rampen op middellange en lange termijn, en wat is er bekend over de effectiviteit (doeltreffendheid en doelmatigheid) van de professionele opvang en begeleiding na rampen. Aansluitend bij de wettelijke definitie verstaat de commissie onder een ramp een gebeurtenis die leidt tot een zodanige ontwrichting van de samenleving dat gecoördineerd overheidsingrijpen noodzakelijk is.

Rondlopen met een oorlog en een verloren land in je hoofd: 'Vredeskind’ Van Dis herdenkt de oorlog van zijn ouders

Schrijver Adriaan van Dis heeft ons in zijn werk royaal en indringend kennis laten maken met de oorlog van zijn ouders en zijn oudere zussen. Hij schreef onder meer de novelle Nathan Sid en de romans indische Duinen en Familieziek, waarin, zo zegt hij, ‘de tweede generatieproblematiek op vrolijke en bittere wijze aan de orde komt’. in zijn voordracht bij de herdenking van de capitulatie van japan op 15 augustus van dit jaar putte hij opnieuw uit de vele verhalen in zijn hoofd over Indië. Om de herinnering aan die oorlog levend te houden.

Veel oorlogsgeschiedenissen in één hogedrukpan: Cast en crew over 'Oorlogsrust'

Op 3 september jongstleden ging de speelfilm ‘Oorlogsrust’ in première. De film is op initiatief van Cogis gemaakt en Het Gebaar heeft de realisering financieel mogelijk gemaakt. Theodor Holman schreef het scenario en Doesjka van Hoogdalem regisseerde. Ik sprak telefonisch met hen beiden en met een aantal leden van cast en crew over (de totstandkoming van) de film. Een tragikomedie over oorlogsgevolgen, kan dat? ‘Zware kost moet je lichtjes opdienen.

 

Het verhaal

Tegenoverdracht bij de behandeling van getraumatiseerde cliënten : kwetsbaarheid en kracht

In mei van dit jaar organiseerde Cogis een mini-symposium onder de titel ‘Is slachtofferschap besmettelijk?’

Ter beantwoording van de vraag in hoeverre behandelaars van complexe traumaproblematiek ‘besmet’ - en dus getraumatiseerd - zouden raken door blootstelling aan ‘traumatisch materiaal’, werd vooral ingegaan op de emotionele en psychische belasting van dit werk en op welke manieren die belasting in de hand te houden is.

Geef ze geen vis maar een hengel: Trainingen hulpverleners in door geweld getroffen gebieden?

Bij de presentatie van het boek Coping with loss and trauma through art therapy. Training manual van Fiety Meijer-Degen, in april jongstleden, sprak de heer Lansen een korte beschouwing uit, waarvan wij hier een bewerking laten volgen. Lansen sprak als voorzitter van de onlangs opgerichte Hijman Degen Stichting, die de deskundigheid in non-verbale methoden wil bevorderen van hulpverleners in gebieden waar grote aantallen mensen leven die door geweld getraumatiseerd zijn.

 

Tussen ontkenning en erkenning : De Armeense genocide

Onlangs is er veel te doen geweest over de Armeense genocide van negentig jaar en langer geleden. Het CDA en de PvdA haalden kandidaten van de kieslijsten voor de Tweede Kamer omdat zij die genocide niet wilden erkennen, daar werden Turkse Nederlanders boos over, en vervolgens kwamen er van allerlei kanten verklaringen terwijl anderen juist nadrukkelijk weigerden iets te verklaren. De redactie verzocht Ton Zwaan, expert op dit terrein, zijn licht over de beroering te laten schijnen.

 

De gruwel uit het hoofd poetsen : Gevoelige herinneringen afzwakken met medicijnen

Na traumatische ervaringen in oorlogen of bij ongelukken loert altijd de posttraumatische stress. Maar niet lang meer. De wetenschap begint voorzichtig te denken aan pillen die posttraumatische stress genezen of voorkomen. Uruzgan-gangers helpen daarbij.

 

Tijdens een patrouille buiten het kamp je vriend aantreffen, zijn hoofd half gescheiden van zijn nek, zijn slokdarm eruit. Op een landmijn stappen en voelen hoe je been wordt afgerukt.

Herinneringen, levensverhalen en gezondheid : Het wel en wee van reminiscentie

Reminiscentie en levensverhaalmethoden worden regelmatig toegepast in de gezondheidszorg. Kennelijk kan reminiscentie - het in stilte of hardop memoreren van eerdere ervaringen - een heilzame werking op de mens hebben. Een aantal noties waarom dit het geval is, ligt voor de hand. Levensverhaaldeskundige Bohlmeijer licht er een aantal toe.

 

Zelftherapie door persoonlijke geschriften : Dagboeken en memoires van holocaustslachtoffers

In dit hoofdstuk worden de psychologische voordelen van het schrijven van een dagboek en memoires voor oorlogsslachtoffers besproken, op grond van onderzoek naar persoonlijke geschriften van slachtoffers van de holocaust. Om te beginnen zal ik het wezenlijke verschil tussen de twee genres toelichten. Ook bespreek ik hoe dit verschil nog duidelijker naar voren komt in het geval van de holocaust. Vervolgens geef ik een overzicht van recent onderzoek op het gebied van holocaustdagboeken en -memoires.

Pagina's