„Den verkieselten Spruch in der Faust Vergisst du, dass du vergisst

Paul Celan. ’

Inleiding

„Kenmerk” leert het woordenboek² is onder meer de waarneembare gesteldheid waaraan een persoon zich doet kennen in zijn aanwezigheid.

Vanuit psychologisch oogpunt kan men de oorlogsgetroffenen, zoals deze in de tachtiger jaren in de spreekkamers van de hulpverleners verschijnen, verdelen in de volgende groepen:

1.    Joden

2.    Oud-verzetstrijders

3.    Zij die in het voormalig Ned. Oost-lndië onder de Japanse bezetter leefden

4.    Nederlanders die dwangarbeid in Duitsland of de bezette gebieden verrichtten, of die in eigen land door oorlogshandelingen getroffen werden.

5.    Oud-NSBers

Als kind van 3 jaar werd ik van het ene uur op het andere gescheiden van twee mensen waar ik zielsveel van hield: mijn vader en Hanna, ons kindermeisje. Mijn moeder, mijn 7 jaar oudere zuster en ik moesten voor onze veiligheid uit Makassar weg en naar Java toe. Mijn vader kwam het erf op. er was veel drukte en vervolgens zaten wij drieen in een klein vliegtuig. Daarop volgden 4 jaar gescheiden leven van mijn vader: de Jappentijd en de bersi-ap-tijd. Wij zijn er alle vier levend uitgekomen. Hanna leefde ook nog; ik heb haar alleen nooit meer teruggezien.

.Kom vanavond met verhalen hoe de oorlog is verdwenen en herhaal ze honderd malen alle malen zal ik wenen *

Leo Vroman

Wat een mens nog het meest van een dier onderscheidt is zijn vermogen om zich te verplaatsen. Hij kan op eigen gezag ongehoorde afstanden afleggen en daarbij nieuwe landschappen ontdekken. Hij kan zich ook innerlijk verplaatsen. Dat doet hij als hij leest hoe de wereld van Ot en Sien. van Tom Sawyer en Huckleberry Finn of van het Harlingse jongetje Anton Wachter -uit de serie geschreven door Simon Vestdijk - er uitzag.

Meldpunt PTSS Politie boekt grote vooruitgang’

In gesprek met Wendy van de Spijker en Marten La Haye, Adviescommissie PTSS Politie

MH17 vanuit burgemeestersperspectief

Op het snijvlak van collectieve en individuele rouw

Inleiding

Veel mensen zijn ernstig getraumatiseerd geraakt door deelname aan oorlogshandelingen, verzetswerk of internering in kampen. Vermijding, angst en nachtelijke herbeleving zijn kernsymptomen van de posttraumatische stress-stoornis zoals in de DSM IV omschreven (APA, 1994). Betrokkenen en omgeving worden geconfronteerd met symptomen en herinneringen aan schokkende gebeurtenissen, waar nauwelijks over gesproken kan en mag worden.

Mijn vader had twee levens. Een kort en vlammend, zonder mij. En een daarna. Mijn vrijheid was een plicht.

Mijn vader had twee levens: een sloeg zijn brandmerk in het ander en het ander joeg een schaduw over mij.

Anna Enquist