ARQ Kenniscentrum Oorlog, Vervolging en Geweld

Voor kinderen van ouders die tijdens de Tweede Wereldoorlog ‘fout’ waren, heeft een behandelaanbod lang op zich laten wachten. ARQ Centrum’45 is er nu klaar voor om hen expliciet op te nemen als doelgroep. Maar zijn de kinderen van ‘foute’ ouders er zelf klaar voor?

De gevoeligheid van taal is misschien wel het meest zichtbaar in de context van oorlog. Als behandelaar, verzorger of hulpverlener kan het daarom lastig zijn om de woorden, uitdrukkingen en gedragingen van oorlogsgetroffenen vanuit de juiste historische en culturele context te begrijpen - om ‘dezelfde taal’ te spreken.

De destijds aan ARQ Centrum’45 verbonden therapeut Dirk Wepster werkte tientallen jaren met mensen uit voormalig Nederlands-Indië. Zij hebben de dekolonisatieperiode aan den lijve ondervonden en moesten zien te leven met hun traumatische herinneringen daaraan. Welke ervaringen deed Webster op tijdens de behandelingen van deze groep? Wat staat hem bij en wat merkte hij van de koloniale erfenis?

Sinds september 2021 is Martijn Eickhoff directeur van het NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies. Daarnaast was hij als onderzoeker betrokken bij het onderzoeksprogramma ‘Onafhankelijkheid, dekolonisatie, geweld en oorlog in Indonesië, 1945-1950’, waarvan de resultaten in februari 2022 zijn gepresenteerd. Ilse Raaijmakers spreekt Martijn de dag na de presentatie van de onderzoeksresultaten waaruit blijkt dat stelselmatig en wijdverbreid extreem geweld is gebruikt door Nederlandse militairen.

Onderzoek naar de oorlog en de nasleep ervaan zijn cruciaal voor het welzijn van de Joodse gemeenschap én voor de bestrijding van antisemitisme, stellen Bart Wallet en Eddo Verdoner. Lucia Hoenselaars ging met hen in gesprek. 

Verschrijnen in rubriek : Interview

Meer dan 75 jaar na het einde van de Tweede Wereldoorlog melden zich nog steeds nieuwe leden aan bij de Vereniging Kinderen van Verzetsdeelnemers 1940-1945. Hoe komt dat en wat betekent de vereniging voor haar leden? Een gesprek met de voorzitter en
secretaris over de waarde van (h)erkenning. ‘Onze band is zo sterk.’

‘Ik ben opgegroeid in een familie die anders is dan andere families’. Zo begint auteur en filmmaker Natascha van Weezel haar boek over kleinkinderen van de Holocaust. Het is een uitspraak die veel Joden zullen herkennen en voor sommigen zelfs verder strekt: Ik ben anders dan anderen. Dit artikel gaat over wat het voor Joden betekent om Joods te zijn en is gebaseerd op interviews met medewerkers en cliënten van JMW.

Sinds oktober 2020 is Thom de Graaf voorzitter van de Stichting Nationale Herdenking 15 augustus 1945. Hoe ziet hij de toekomst van deze herdenking? ‘Ik ben ervan overtuigd dat de intentie en de kern van de nationale herdenking hetzelfde blijft.’

Een gesprek over het belang van onderzoek voor het welzijn van de Joodse gemeenschap en de bestrijding van antisemitisme. 

Bart Wallet en Eddo Verdoner bekleden allebei sinds dit jaar (2021) een gloednieuwe functie: Bart Wallet is benoemd tot Hoogleraar Joodse Studies aan de Universiteit van Amsterdam en Eddo Verdoner is Nationaal Coördinator Antisemitismebestrijding. De een vanuit de universiteit en de ander vanuit politiek Den Haag, proberen zij bij te dragen aan een sterk en veerkrachtig Joods Nederland.

Ooggetuigen zijn onverminderd populair. Hoe minder er zijn, hoe meer we ons vastklampen aan hun verhalen. Tegelijk zoeken we naar manieren om die verhalen ‘levend te houden’ als de ooggetuigen er niet meer zijn. Theater biedt letterlijk een podium voor deze verhalen. De laatste jaren worden er in Nederlandse theaters steeds vaker voorstellingen gespeeld waarin ooggetuigen en hun verhalen een prominente rol innemen.

Verschijnen in rubriek : Bij het thema.