ARQ Kenniscentrum Oorlog, Vervolging en Geweld

Ik had meteen door dat hier iets unieks gebeurde. Snel viste ik mijn telefoon uit mijn zak. Enigszins beschaamd, want de locatie en setting waren ongepast om met je telefoon bezig te zijn. Maar ik wilde de zin noteren die nog woord voor woord na-ijlde in mijn hoofd: ‘Nu de laatste overlevenden nog onder ons zijn, bied ik namens de regering mijn excuses aan voor het overheidshandelen van toen.’ Daarna keek ik om me heen en probeerde de blikken van anderen te lezen. De verbazing was zichtbaar groot.

De Invictus Games, het sportevenement voor (oud)militairen met fysieke en/of mentale verwondingen, strijken mei dit jaar neer in Nederland. Een aantal van de sporters heeft PTSS. Bart Nauta sprak voor Impact magazine met drie deelnemende Nederlanders en vroeg naar welke betekenis de onzichtbare wond op hun levens heeft.

Een driedelig theaterstuk over de impact van de Tweede Wereldoorlog hoeft niet zwaar of naargeestig te zijn, bewijst Judith Herzberg met haar Leedvermaak trilogie. Eric de Vroedt, regisseur en artistiek leider van Het Nationale Theater in Den Haag, vertelt hoe en waarom hij deze trilogie in het voorjaar van 2020 weer op het toneel zet.

Rituelen kom je overal tegen: van het uitwisselen van ringen op een trouwdag tot koekhappen op het schoolplein op Koningsdag. Ook de Dodenherdenking op 4 mei bestaat uit een reeks van rituelen die ieder jaar herhaald worden en uitdrukking geven aan de Nederlandse geschiedenis en identiteit. Na 75 jaar herdenken van de Tweede Wereldoorlog rijst steeds vaker de vraag: Hoe kunnen herdenkingsrituelen in de toekomst betekenisvol blijven?

Onderzoeksjournalist Linda Polman publiceerde dit jaar Niemand wil ze hebben, een boek over het Europese vluchtelingenbeleid en trok daarbij onthutsende parallellen met de Tweede Wereldoorlog. Bij het schrijven putte zij uit een ingrijpende ervaring in een Rwandees vluchtelingenkamp. Voor Impact Magazine blikt ze daarop terug en vertelt hoe die traumatische gebeurtenis haar een betere journalist heeft gemaakt.

Eén lege stoel voor één verloren leven; 11.541 rode stoelen in een lange rij. Ter nagedachtenis aan de slachtoffers van het beleg van Sarajevo tijdens de oorlog in het voormalige Joegoslavië in de jaren negentig. Een fascinerende verbinding van kunst met herdenken. Welke impact had deze herdenking op oorlogsgetroffenen uit Sarajevo? Hierover spraken wij met getuigen van de Sarajevo Red Line.

Jeff Chapman (55) houdt van zijn beroep. Al dertig jaar werkt hij in Amsterdam en omstreken als gezinsvoogd. Schrijnende gevallen binnen gezinnen en morele dilemma’s zijn inherent aan zijn vak. Chapman komt regelmatig zaken tegen die hem niet loslaten, zoals het geval is bij een uit Irak gevluchte moeder. Het is voor hem dat ene dilemma.

Cappuccino’s, mijn kat, en burrata’s die op het punt staan om aangesneden te worden. Ik plaats eigenlijk alleen maar foto’s van leuke momenten op Instagram, net als de meeste andere gebruikers van dit social media platform. Op Instagram krijg je vaak een eenzijdig beeld te zien van gebruikers. Het is lastig om iets te vinden dat ‘echt’ is, of in elk geval realistisch aanvoelt.

Kinderen die in Nederland opgroeien hebben geen persoonlijke herinneringen aan de Tweede Wereldoorlog. Ze groeien op in een andere tijd dan de ouderen die deze persoonlijke herinneringen nog wel hebben, een tijd met eigen trends en ontwikkelingen. Daarnaast hebben kinderen door hun jonge leeftijd andere interesses dan volwassenen. Deze zaken zijn allemaal van invloed op de manier waarop zij omgaan met het herdenken van de Tweede Wereldoorlog.

Het herdenken van de Tweede Wereldoorlog heeft een belangrijke plek in de Nederlandse samenleving. Hoewel het al bijna 75 jaar geleden is dat Nederland werd bevrijd, blijft de belangstelling voor de Nationale Herdenking op 4 mei groot. Uit diverse onderzoeken blijkt dat kinderen het herdenken van de Tweede Wereldoorlog belangrijk vinden (1, 2, 3). Toch is de algemene steun voor 4 mei onder kinderen lager dan bij volwassenen (2). Op veel scholen worden lesprogramma’s ingezet om kinderen te leren over de betekenis en inhoud van herdenken.