Oorlogskinderen - toen en nu : Begeleiding en behandeling, een existentieel-analytische visie

In dit artikel wordt het posttraumatisch demoralisatiesyndroom. zoals beschreven door Parson1, aangereikt als een gemeenschappelijke noemer voor de psychopathologische fenomenen, aan de orde bij een aantal oorlogskinderen, nü, in hun middelbare levensfase. Dit syndroom berust, zo wordt betoogd, op een schending van bestaanspersmissie, én in de vroege jeugd én daarna.

Er werd niet geleefd maar overleefd.

Eenzaamheid in relaties : Voordracht voor partners van Indische oorlogskinderen

Voordat ik inhoudelijk het onderwerp ‘Eenzaamheid in relaties' zal inleiden wil ik mezelf wat uitgebreider introduceren, opdat u mij een beetje kunt plaatsen. En tegelijkertijd wil ik daarmee aangeven vanuit welke invalshoek ik het onderwerp benader.

Nachtmerries van de oorlog : Interview met J.N. schreuder

Psychiater/psychoanalyticus J.N. Schreuder - directeur van Centrum ’45, een therapeutisch behandelcentrum voor oorlogsgetroffenen - promoveerde in september 1996 aan de Rijksuniversiteit te Leiden. Zijn proefschrift Nachtmerries van de oorlog: een onderzoek naar nachtelijke herbelevingen van psychotraumati-sche oorlogservaringen is aanleiding voor het volgende interview.

Uw proefschrift gaat over de ‘posttraumatische nachtelijke herbeleving’. Kunt u met een aantal voorbeelden verduidelijken wat u daarmee bedoelt?

Verwerkingsreis Japan en Thailand 1996

Reportage van een reis naar Japan en Thailand van een aantal overlevenden van de Tweede Wereldoorlog. Men bezocht het oorlogsmonument in Mizumaki in Japan en plaatsen waar de krijgsgevangenen uit de Tweede Wereldoorlog in Japan zijn aangekomen en hebben gewerkt. Wat voor emoties heeft dit bij de betrokkenen losgemaakt?

DVD 66

Leesbibliotheek ‘Kennis verrijkt’

‘Kennis verrijkt', staat er op de reclamefolder voor de leesbiblio-theek-annex-kantoorboekhandel die mijn oma en opa sinds de ja-ren twintig in de Utrechtse J.P. Coenstraat dreven. ‘Goede boeken zijn goede kameraden’.

De gebroken ketting

‘Als mamma op bezoek komt en er ligt een boek van Primo Levi of Gerhard Duriacher op tafel, heb ik altijd een gevoel of daar pornografie ligt.’ Deze uitspraak van mijn zusje illustreert ten voeten uit de wereld waarin wij thuis leefden. Ons joods-zijn was een taboe.

Over de zoektocht bij de naoorlogse generatie

Als er één ding uit dit nummer van ICODO-info naar voren komt, dan is het wel dat de kinderen van oorlogsgetroffenen (ook wel de naoorlogse generatie genoemd) op heel veel verschillende manieren met het thema ‘de oorlog van onze ouders’ bezig kunnen zijn. Het thema inspireert tot gedichten, romans en essays; het krijgt vorm in beelden en schilderijen; en het wordt behandeld in films en documentaires.

De stilte doorbroken

In de laatste tien jaar zijn op de afdeling voor Kortdurende Klinische Psychotherapie (KKP) van de Oosthoek vierhonderd volwassen patiënten behandeld. Bij ongeveer dertig procent van hen is vastgesteld dat een of beide ouders betrokken zijn geweest bij oorlogshandelingen. Vaak gaat het hierbij om kampslachtoffers uit het voormalige Nederlands-Indië en Europa, in iets mindere mate om militair personeel en burgerslachtoffers. Een relatief grote groep betreft militairen die bij de strijd in Indonesië tussen 1945 en 1949 betrokken zijn geweest.

Enkele gedachten over hulp aan latere-generatie-oorlogsgetroffenen

In ICODO-info en in andere publicaties is al door diverse auteurs en ook door mijzelf (Filet, 1990) veel geschreven over ‘de tweede generatie’. Ik zal me h'er tot enkele punten beperken die in mijn ervaring steeds terugkomende knelpunten in de hulpverlening zijn, zowel vanuit hulpvragers als vanuit hulpverleners.

Ik versta onder latere-generatie-oorlogsgetroffenen niet alleen de mensen die na de Tweede Wereldoorlog werden geboren, maar ook de personen die de oorlog als kind doorkwamen, al dan niet samen met hun ouders, omdat beide categorieën een aantal problemen delen.

Dagen ver weg, en toch dichtbij

Vanuit wat een oorlog heet te zijn lopen er tal van draden naar latere tijden, latere jaren. In die tussenliggende periode vervlechten deze draden zich met elkaar. De invloed van wat een oorlog geweest is op iemands lotgevallen is, na tien, dertig, vijftig jaar nauwelijks te achterhalen.

Pagina's