De misdaden van het Duitse strafkamp Erica te Ommen staan nog op hun netvlies afgebeeld. zeggen sommige ooggetuigen. Maar kunnen getuigen jaren later nog een betrouwbare verklaring afleggen, een verklaring die rechtsgeldigheid heeft?

In 1988 werd de in Duitsland woonachtige De R. ervan beschuldigd zich tijdens de oorlog als ‘kampbeul’ in Kamp Erica te Ommen ernstig te hebben misdragen jegens medegevangenen, hij zou zelfs de dood van een hunner op zijn geweten hebben.

Toch werd hij vrijgesproken.

Over twintig dagen is het weer zo ver. De klok op de Waalsdorpervlakte begint te luiden. Op de Dam staan de koningin, de burgemeester en de voorhoede van de Nederlandse hoogwaardigheidbekleders klaar om de kransen te leggen. De straatverlichting gaat aan. de twee minuten stilte van de nationale herdenking zijn begonnen.

In het zonnetje van prins Bernhards glimlach leek het alsof ‘het voormalig verzet’ door banden van warme kameraadschap bijeen werd gehouden. Niets van dat al, blijkt uit een onderzoek van Jolande Withuis. Nergens woedde de Koude Oorlog heviger dan in de verenigingen en comités van kampoverlevenden.

De Nederlandse krijgsmacht wordt tegenwoordig waar ook ter wereld ingezet. De huidige missies, zoals bijvoorbeeld Afghanistan, lijken echter maar weinig op het optreden van Dutchbatt en Dutchoy in het Libanon van begin jaren ’80. Zo staan de voorbereiding, begeleiding en nazorg op een ander peil dan destijds. Gelukkig maar, want anders zouden we niets hebben geleerd en ons ook niets hebben aangetrokken van de kritiek die de Libanongangers hebben geleverd op hun toenmalige voorbereiding en opvang.