Kinderen van ‘foute’ ouders

In februari 2001 heb ik samen met een aantal collega’s bij het Historisch Nieuwsblad een enquête gehouden onder kinderen van ‘foute' ouders. Die ouders hadden tijdens de Tweede Wereldoorlog op de een of andere manier aan de kant van de Duitse bezetters gestaan. De meesten van hen waren lid geweest van de NSB. We wilden weten in hoeverre het oorlogsverleden van die ouders het leven van hun kinderen heeft beïnvloed. Voor het eerst zijn toen kinderen van ‘foute’ ouders op een zo grote schaal systematisch geënquêteerd.

Herdenken en verwerken, verzet en illegaliteit

Vrijwel van de ene dag op de andere werden de mensen die aktief waren geweest in het verzet tot 'gewone Nederlanders' gereduceerd. Op oud- verzetsmensen* zat de naoorlogse samenleving niet te wachten. Het leven in de ondergrondse had van velen andere mensen gemaakt. De Nederlandse maatschappij en de oud- verzetsmensen waren van elkaar vervreemd.

Temidden van de 'oorlogsgetroffenen' vormen zij een bijzondere groepering.

Het feilbaar geheugen en de overlevenden van Kamp Erica te Ommen

De misdaden van het Duitse strafkamp Erica te Ommen staan nog op hun netvlies afgebeeld. zeggen sommige ooggetuigen. Maar kunnen getuigen jaren later nog een betrouwbare verklaring afleggen, een verklaring die rechtsgeldigheid heeft?

In 1988 werd de in Duitsland woonachtige De R. ervan beschuldigd zich tijdens de oorlog als ‘kampbeul’ in Kamp Erica te Ommen ernstig te hebben misdragen jegens medegevangenen, hij zou zelfs de dood van een hunner op zijn geweten hebben.

Toch werd hij vrijgesproken.

Het belang van archivering en documentatie voor de beeldvorming en verwerking van de Tweede Wereldoorlog

“Daar alleen kan liefde wonen,

Daar alleen is het leven goed.

Waar men blij en ongedwongen Alles voor elkander doet"

Ik citeer uit een poëziealbum van de in 1998 overleden PVDA-politica Annemarie Grewel, dat vorig jaar geschonken werd aan het Amsterdams Historisch Museum.1 Het was een versje van de juffrouw op school in 1944. Annemarie Grewel had er later bij geschreven:

Herdenken: een ritueel waaraan niet gemorreld moet worden

Over twintig dagen is het weer zo ver. De klok op de Waalsdorpervlakte begint te luiden. Op de Dam staan de koningin, de burgemeester en de voorhoede van de Nederlandse hoogwaardigheidbekleders klaar om de kransen te leggen. De straatverlichting gaat aan. de twee minuten stilte van de nationale herdenking zijn begonnen.

De kunst van het herdenken

De openbare herinnering aan de Tweede Wereldoorlog heeft in Nederland, zo goed als in veel andere landen, in de loop van de laatste zestig jaar ingrijpende veranderingen ondergaan. Om dat proces in kaart te brengen, kunnen we monumenten, films, literatuur, rituelen en andere ‘culturele vormen van de herinnering’ gebruiken als bakens. Dat is precies wat ik in deze bijdrage wil laten zien.

Het voormalig verzet door giftige ruzies verteerd: tot de dreigende vrijlating van ‘de drie van Breda'

In het zonnetje van prins Bernhards glimlach leek het alsof ‘het voormalig verzet’ door banden van warme kameraadschap bijeen werd gehouden. Niets van dat al, blijkt uit een onderzoek van Jolande Withuis. Nergens woedde de Koude Oorlog heviger dan in de verenigingen en comités van kampoverlevenden.

 

Bijzondere missie: Geestelijke Gezondheidszorg voor militairen en veteranen

Leeswijzer

Voor u ligt het advies Bijzondere missie: Geestelijke Gezondheidszorg voor militairen en veteranen. Het advies bestaat uit een aanbiedingsbrief met aanbevelingen van de adviseur, prof.dr. B.P.R. Gersons, aan de staatssecretaris van Defensie, dhr. C. van der Knaap, een samenvatting en het feitelijke advies met inhoudsopgave en bijlagen.

Libanon laat ons nooit helemaal los: publiekssamenvatting

De Nederlandse krijgsmacht wordt tegenwoordig waar ook ter wereld ingezet. De huidige missies, zoals bijvoorbeeld Afghanistan, lijken echter maar weinig op het optreden van Dutchbatt en Dutchoy in het Libanon van begin jaren ’80. Zo staan de voorbereiding, begeleiding en nazorg op een ander peil dan destijds. Gelukkig maar, want anders zouden we niets hebben geleerd en ons ook niets hebben aangetrokken van de kritiek die de Libanongangers hebben geleverd op hun toenmalige voorbereiding en opvang.

Pagina's