De ramp met MH17 confronteerde duizenden Nederlanders, verspreid over het hele land, met het verlies van familieleden, vrienden, collega’s, klasgenoten, buren of verenigingsleden. De maatschappelijke betrokkenheid was groot. In deze bijdrage blikken we kort terug op het totale psychosociale nazorgprogramma dat sinds de ramp is ingezet in samenwerking met vele betrokkenen, waaronder de ministeries van Veiligheid en Justitie en Volksgezondheid, Welzijn en Sport

Hoewel de Tweede Wereldoorlog zeventig jaar geleden is afgelopen, heeft de oorlog nog steeds invloed op mensen. Niet alleen op hen die de jaren 1940-1945 zelf hebben meegemaakt, maar ook op hun nakomelingen. Waar kunnen deze mensen terecht als ze geen behandeling nodig hebben, maar wel iets willen doen met het oorlogsverleden van hun familie? In dit kortlopend onderzoek inventariseerde Sinke welke activiteiten er worden aangeboden voor de tweede en derde generatie. Het is voor het eerst dat dit wordt onderzocht voor alle groepen naoorlogse generaties.

De aanpak van huiselijk geweld heeft zich de afgelopen jaren ontwikkeld van een individueel gerichte manier van werken naar een meer systeemgerichte aanpak. Daar waar voorheen alleen werd gefocust op de vrouw in de opvang, is er steeds meer aandacht voor haar netwerk en de (ex-)partner in het bijzonder (Bouwkamp & Bouwkamp, 2013). Een rigide onderscheid tussen slachtoffer en plegers maakt steeds meer plaats voor een systeemvisie. Kenmerkend voor deze visie is dat de relatiedynamiek centraal staat.

Pesten op het werk – in de wetenschappelijke literatuur ‘mobbing’ genoemd – is vijandig, vernederend of intimiderend gedrag, dat gericht is op steeds dezelfde persoon. Het gebeurt vaak en gedurende lange tijd. De persoon die het doelwit is, kan zich er moeilijk tegen verweren (Hubert, 1999). Er is bij pesten per definitie sprake van een machtsverschil. Dit kan een hiërarchisch machtsverschil zijn, maar kan ook te maken hebben met andere machtsbronnen, zoals een verbaal, fysiek of een sociaal machtsverschil, waarbij een enkeling gepest wordt door een hele groep.