Het Sinai-Centrum in Amersfoort is een psychiatrisch ziekenhuis van joodse signatuur. Behalve klinische opnamefaciliteiten heeft het ook een poliklinische en een deeltijdfunctie. Daarnaast is er nog de zorgfunctie van het Centrum ten behoeve van zwakzinnige en geriatrische patiënten.

Oktober 1976. Ik rijd met mijn moeder in haar rode ‘eendje’ door de polder naar Dirkshorn, een klein plaatsje in de kop van Noord-Holland. Het doel van onze reis is de begrafenis van tante Cor, de voormalige pleegmoeder van mijn moeder. Het regent en het waait flink. Misschien verbeeld ik het me maar in mijn herinnering regent het en waait het altijd als wij ons richting Dirkshorn begeven. Hoe het ook zij, mijn moeder is een ervaren ‘eendenrijdster’ en lijkt goed bestand te zijn tegen deze turbulente rit. We maken grapjes, lachen en doen ons best onze nervositeit te onderdrukken.

Ondergedoken kinderen zijn een geval apart. Het is de generatie van mensen die er niet had mogen wezen en in zekere zin nog niet mag zijn. De wereld kent meer oorlogen dan haar lief is, maar voor mijn generatie, met mijn afkomst en geboren in het hoekje van de wereld dat Nederland heet, is het volstrekt duidelijk wat bedoeld wordt met ‘de oorlog’. De Oorlog namelijk. Ook al zijn er volgens Kende, Gantzel en Fabig¹ sinds De Oorlog er tot 1982 alweer 93 geweest tussen twee of meer staten en 76 binnen één staat.

Ik ben een passieve hoofdrolspeler in mijn eigen verhaal. Te jong om te handelen. Te jong om zelf beslissingen te nemen. Te jong om ook maar iets te begrijpen van wat de jodenvervolging betekende. Mijn verhaal is niet uniek, het gaat niet over kampen, ontberingen en martelingen, maar over overleving en de nasleep in een onvolledig, gedecimeerd gezin in naoorlogs Nederland. In 1939 ben ik geboren, een jaar voor de oorlog. Ons gezin bestond uit vader, moeder en mijn zusje Mirjam, drie jaar ouder dan ik. Wij kwamen beiden, met drie jaar verschil, op 25 mei, moeders verjaardag, ter wereld.