Increasing ethnic diversity is a characteristic of Western societies. This thesis examines changes in mental and general health and use of healthcare services of two di¬fferent types of ethnic minority groups currently living in the Netherlands, namely traditional immigrant groups (originating from labour and decolonisation migration) and refugees who resettled in the Netherlands (fleeing countries at war, or persecution). This work highlights the role of social and environmental factors in changes in health care utilisation and health status of ethnic minorities in the Netherlands.

Het onderzoek is uitgevoerd door het Psychosociaal Ondersteuningspunt Vluchtelingen, een onderdeel van de expertisekoepelorganisatie Arq, uitgevoerd in opdracht van het Nederlands Instituut van Psychologen.

Betrokkenheid bij een ramp, ernstig ongeluk of andere ingrijpende gebeurtenis kan leiden tot  psychosociale problemen bij getroffenen. Richtlijnen en andere kennisproducten zijn reeds ontwikkeld ter bevordering van de effectieve opvang van en nazorg voor getroffenen. Dat past binnen de wens om de kwaliteit van de zorg te optimaliseren en professionele diensten te bieden. Echter, om gericht te kunnen verbeteren en bijsturen is inzicht nodig in de kwaliteit van het eigen aanbod.

Afgelopen zomer liep ik voor het eerst door de poort van de imposante gevangenismuur in Scheveningen om Nationaal Monument Oranjehotel te bezoeken. In de oude cellen werd de geschiedenis van deze beladen plek verwoven met de verhalen van bekende en onbekende oud-gevangenen: hoe zij hier terecht waren gekomen, hoe hun dagelijks leven in de strafgevangenis er uit zag, hoe sommigen hier aan hun einde kwamen én hoe anderen na hun vrijlating verder mochten leven. De ervaring van die laatste groep kwam ook aan bod in de toenmalige tentoonstelling Leven met oorlog.

Het verleden heeft een sterke aantrekkingskracht, zeker wanneer de geschiedenis zich doorkruist met onze eigen familiegeschiedenis. Hoe hebben onze voorouders zich verhouden tot de grote en kleine ontwikkelingen in de wereld? Met name wanneer we ons verdiepen in de rol van voorouders in beladen periodes van geweld, oorlog en onderdrukking, kan zo’n zoektocht moeizaam en ingrijpend zijn. Denk bijvoorbeeld aan collaboratie tijdens de Tweede Wereldoorlog.

De laatste maanden verscheen in de media een veelheid aan berichten over de openbaarmaking van het Centraal Archief Bijzondere  Rechtspleging. Echter, kort voor het publiceren van de eerste archiefbestanden adviseerde de Autoriteit Persoonsgegevens met klem om dit niet te doen. De berichtgeving over deze kwestie doet ons de vraag stellen naar collaboratie in Nederlands-Indië. Wat weten we dáár eigenlijk van?

1. Komt de openbaarmaking van het CABR aan bod in jouw behandelkamer?

Alle Vlamingen waren fout en alle Walen zaten in het verzet, bovendien was de naoorlogse bestraffing in Vlaanderen veel strenger dan in  Franstalig België. In de eerste decennia na de Tweede Wereldoorlog zijn deze opvattingen uitgegroeid tot sterk gewortelde mythen in een verdeelde Belgische collectieve oorlogsherinnering.

De verwachte digitale openstelling van het Centraal Archief Bijzondere Rechtspleging (CABR) maakt veel los in Nederland. In Duitsland is er  veel ervaring met de gigantische archieven van de Stasi, de geheime dienst van de DDR – en met de verwerking van die tijd. Psycholoog Stefan Trobisch-Lütge behandelt Stasi-slachtoffers. ‘Ze hebben het vaak over de archieven.’

In een historische uitspraak werd België onlangs voor het eerst veroordeeld voor de ontvoering van metiskinderen tijdens de koloniale tijd, kinderen van een gemengde afkomst. Honderden tot duizenden werden destijds van hun familie
gescheiden en naar België gebracht. Eén van hen is Jacky Mukandori-Verbert (67). ‘Mijn hele leven werd me verteld dat ik niet gewenst was.’ Ze vertelt haar verhaal over onrecht, herstel en de zoektocht naar identiteit.