De inkt op de capitulatiedocumenten van 15 mei 1940 was nauwelijks droog toen Bernard IJzerdraat schreef dat Nederland zich niet zou neerleggen bij deze ‘vrijheidsberoving’ en de organisatie die hij zou oprichten, de Geuzenactie, niet zou rusten voordat de vrijheid herwonnen zou zijn.

Dit is wat we ons voorstellen bij het begin van het verzet in Nederland. Fiere, overtuigde, daadkrachtige mannen die zich niet neerleggen bij de bezetting. Als het ging over goed en fout was dit duidelijk: dergelijke mensen waren goed.

Alle verzet wortelt in gedeelde grieven. Denk aan de burgeroorlog in Syrië; de bezetting van de Palestijnse gebieden door Israël; maar ook aan de financiële crisis in Griekenland of de bezuinigingen op de gehandicaptenzorg in Nederland. Daarmee lijkt het antwoord op de vraag in de titel te zijn gegeven en kunnen we weer overgaan tot de orde van de dag. Niets is minder waar.

Tijdens haar onderzoek naar de Republikeinse kampen heeft Mary van Delden van gegevens uit inverviews, enquêtes, boeken en archieven - ondanks soms tegengestelde en mogelijk foutieve informatie of gebrek aan gegevens - een reconstructie gemaakt van de interneringen en de evacuaties in de achttien residenties van Java.

Dit onderzoek is niet gepubliceerd. Voor Pelita Nieuws beschrijft zij de gebeurtenissen die voor sommige residenties - gezien de plaatsruimte - sterk zijn ingekort.

De Utrechtse historicus Ilse Raaijmakers (33) onderzocht de betekenis van Nationale Dodenherdenking en Bevrijdingsdag. Elke generatie kijkt anders naar 4 en 5 mei. Utrecht speelde een opmerkelijke rol bij de invulling van de herdenkingsdagen.