Mentale gevolgen van overstromingen en optimisme als buffer na een ramp

Zestig jaar geleden vond de grootste Nederlandse natuurramp van de laatste eeuwen plaats. Anno nu is de zee nog steeds de grootste vijand van Nederland. Aan de hand van Stanke en collega’s (2012) blikken we op de lessen die er sindsdien zijn geleerd over de psychosociale gevolgen en nazorg na overstromingen. Voortbouwend bespreken Boldor en collega’s (2012) hoe optimisme hulpverleners beschermt tegen de psychische en lichamelijke uitwassen van rampen, althans...

 

Lessen uit twintig jaar rampenhulpverlening: Berthold Gersons over zijn ervaringen bij de grootste rampen in Nederland

Na de watersnoodramp in 1953 zijn de Amsterdamse Bijlmerramp (1992) en de vuurwerkramp in Enschede (2000) de meest omvangrijke rampen binnen het naoorlogse Nederland. Beide gebeurtenis sen hebben onuitwisbare gevolgen gehad voor de getroffenen en de samenleving. Maar ook voor de psychosociale hulp bij rampen. Veel van de problemen bij de Bijlmer, in het bijzonder de desillusie onder de getroffen bevolking, waren onnodig in de ogen van Berthold gersons, die in de jaren negentig vanuit het AMC in Amsterdam nauw betrokken was bij de nazorg.

Veerkracht: baken of dwaallicht?

In discussies over rampen is het begrip veerkracht momenteel niet weg te denken. Veerkracht spreekt aan als denkmodel, maar de praktische waarde voor de psychosociale hulp moet wél worden verzilverd. Natuurlijk moet worden aangesloten op het punt waar de capaciteit van mensen om met een ramp om te gaan tekortschiet. Zodra echter de grens van het herstelvermogen niet goed kan worden bepaald, beschikt een hulpverlener over een onbruikbaar model.

De huisarts als ankerpunt : Huisartsenzorg is een onmisbare basis voor zorg en onderzoek na rampen

In literatuur en discussies over de zorg bij rampen wordt veel aandacht geschonken aan de rol van psychologen en psychiaters. Voor zover het gaat om psychische klachten en stoornissen is dit begrijpelijk. Een deel van de getroffenen vraagt immers specialistische behandeling voor deze problematiek. Geestelijke gezondheidszorg kan goede dingen doen, maar op de weg ernaar toe bevindt zich de huisarts als niet te vermijden tussenstop, zo betoogt Joris IJzermans. De landelijke ‘netwerkdekking’ is maximaal, huisartsen kennen hun patiënt en diens voorgeschiedenis.

Obstakels wegnemen in de toegang tot zorg. Stevan Hobfoll over 'zijn' kernprincipes van psychosociale zorg na rampen

In 2007 verscheen een toonaangevend artikel1 van de hand van Stevan Hobfoll en een team van internationale experts. Op basis van bestaand wetenschappelijk bewijs onderscheidden de auteurs vijf kernprincipes van psychosociale zorg voor mensen geconfronteerd met een ramp, tragedie of verlies. Hulpverleners dienen bij getroffenen te zorgen voor (1) een gevoel van veiligheid, (2) geruststelling, (3) de eigen zelfredzaamheid en die van de gemeenschap, (4) sociale verbondenheid en (5) hoop.

Maatschappelijke impact van crises en rampen: Hoe effecten van crises de samenleving veranderen

Wat is de maatschappelijke impact van rampen en crises in de samenleving? Hoogleraar Veiligheid en Recht Erwin Muller bespreekt vijf beelden over de effecten van crises op de Nederlandse samenleving.

 

Psychiater Aram Hasan: 'Sociale integratie is cruciaal voor getraumatiseerde vluchtelingen'. Psychiater Aram Hasan

Welke gezichten gaan er schuil achter de hardwerkende behandelaren van psycho-trauma, wat zijn hun drijfveren, waarom kozen ze voor het vak en waardoor zijn ze beïnvloed? Jeroen Knipscheer interviewt Aram Hasan, psychiater bij stichting centrum '45.

 

De rol van traumagerichtheid in therapie: laten we onze patiënten onnodig lijden?

De richtlijnen wijzen steevast naar traumage-richte therapieën, zoals traumagerichte cognitieve gedragstherapie (TF-CGT) en Eye Movement Desensitization and Reprocessing (EMDR) als 1e keus behandelingen, maar kloppen de richtlijnen wel? Volgens Benish en collega’s (2008) maakt het niets uit welke therapie we inzetten. De uitkomsten van hun onderzoek leidden tot een felle discussie met grote namen aan beide fronten.

 

Hoe ondersteun je kinderen na trauma? Psychologe Eva Alisic schreef een boek voor ouders en leerkrachten

Hoe reageert een kind op een schokkende gebeurtenis zoals een ernstig ongeluk, de plotselinge dood van een broertje of zusje, of geweld? Wat kunnen volwassenen in de naaste omgeving doen om een kind te helpen bij het verwerken van deze ervaring? en wanneer is professionele hulp nodig? psychologe eva Alisic vertaalde wetenschappelijke onderzoeksbevindingen rond dit thema naar de praktijk van alledag in het handzaam boek Kinderen ondersteunen na trauma.

 

 

FILMS Speelfilm: In Darkness

Regie: Agnieszka Holland, Polen, 2011,145 min.

Première: 2 mei 2013.

 

De film In Darkness van de Poolse cineaste Agnieszka Holland roept herinneringen op aan Steven Spielberg’s beroemde film Schindler’s List uit 1993, waarin een groep Poolse Joden gered wordt door een Duitse zakenman. Aanvankelijk puur uit eigenbelang omdat hij goedkope arbeidskrachten nodig heeft voor zijn fabriek. Maar altruïsme krijgt de overhand wanneer Schindler ziet wat de Duitsers de Joden aandoen. Hij weet uiteindelijk 1100 Joden te redden van de gaskamers in Auschwitz.

Pagina's