Ontwikkeling van de Zorgstandaard Trauma- en stressorgerelateerde stoornissen

Sinds juni 2015 wordt onder leiding van Stichting Centrum '45 | Arq Psychotrauma Expert Groep door afgevaardigden van ruim 30 GGZ-instellingen, universiteiten, beroepsverenigingen, belangenverenigingen en overige partijen met psychotrauma hoog op de agenda hard gewerkt aan de ontwikkeling van de Zorgstandaard Trauma- en stressorgerelateerde stoornissen. De Zorgstandaard wordt geschreven in vijf werkgroepen onder voorzitterschap van diverse experts uit het veld: dr. Marleen Rijkeboer (screening, diagnostiek en monitoring), prof. dr. Heleen Riper (e-health, preventie en zelfmanagement), prof. dr. Agnes van Minnen (protocollaire, evidence based behandelingen), prof. dr. Paul Boelen (complexe PTSS en chronische zorg) en prof. dr. Frits Boer (kind en jeugd). De stuurgroep, onder voorzitterschap van prof. dr. Rolf Kleber, heeft als taak overzicht te houden over het gehele project en het accorderen van de deelopleveringen van de Zorgstandaard teksten. Dr. Ellen Klaassens is door Stichting Centrum'45 aangesteld als projectleider.

Netwerk Kwaliteitsontwikkeling GGZ

Een Zorgstandaard beschrijft in algemene termen, vanuit het perspectief van de patiënt, wat goede zorg is voor mensen met een bepaalde psychische aandoening gedurende het complete zorgcontinuüm. Een Zorgstandaard geeft de landelijke norm waaraan multidisciplinaire, integrale zorg bij psychische aandoeningen moet voldoen. Daarbij staat in de Zorgstandaard wat de patiënt kan verwachten, niet alleen op het gebied van medicatie en behandeling, maar ook met aandacht voor participatie, de omgeving en de organisatie van zorg. De Zorgstandaard wordt opgeleverd met bijbehorende kwaliteitsindicatoren. Dit maakt het voor alle partijen in de brede GGZ inzichtelijk wat zij kunnen en mogen verwachten in het zorgtraject (bron: kwaliteitsontwikkelingggz.nl).
De ontwikkeling van de Zorgstandaard wordt ondersteund door het Netwerk Kwaliteitsontwikkeling GGZ, een samenwerkingsverband tussen de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie (NVvP), het Nederlands Instituut van Psychologen (NIP) en het Landelijk Platform GGZ (LPGGz). Daarnaast participeren GGZ Nederland, Zorgverzekeraars Nederland en een groot aantal andere relevante beroepsorganisaties en stakeholders in het Netwerk.

Doel en inhoud van het project

Het doel van het project Zorgstandaard Trauma- en stressorgerelateerde stoornissen is om in twee jaar een helder onderbouwde standaard voor diagnostiek en behandeling van trauma- en stressorgerelateerde stoornissen te ontwikkelen. Het betekent een versnelde ontsluiting van informatie en intensievere en meer structurele samenwerking in de toekomst. Patiënten, zorgprofessionals, GGZ-instellingen en zorgverzekeraars hebben direct baat bij de beschikbaarheid van een dergelijke standaard. Dit zal leiden tot meer transparantie, uniformiteit, kwaliteitsverbetering, inzicht in de kosten van de zorg en, heel belangrijk, tevreden patiënten met meer regie over hun leven en behandeling.

Stand van zaken en vervolg

De eerste conceptversie van de Zorgstandaard is vrijwel compleet. De werkgroepen verantwoordelijk voor het inhoudelijke deel van de Zorgstandaard hebben de afgelopen maanden veel tijd en energie besteed aan het zorgvuldig beschrijven van zowel evidence based diagnostiek en behandelingen (de herziene multidisciplinaire richtlijn PTSS) als practice based behandelingen en goede zorg. Dit alles zoveel mogelijk vanuit het patiëntenperspectief, een belangrijk speerpunt van de Zorgstandaard.
Daarnaast hebben ervaringsdeskundigen onder leiding van een professioneel onderzoeksbureau een vragenlijst ontwikkeld en uitgezet onder hun achterban. Het doel van deze vragenlijst was om te inventariseren waar (ex-)patiënten behoefte aan hebben tijdens hun behandeling, wat zij gemist hebben, wat zij prettig vonden, en wat hun ervaringen zijn met de bejegening door hun hulpverlener(s). De resultaten van deze vragenlijst zullen verwerkt worden in de Zorgstandaard.
In juni 2017 moet de eerste werkbare versie van de Zorgstandaard af zijn. Eveneens zal een plan geschreven moeten worden voor de doorontwikkeling en het onderhouden van de Zorgstandaard in de komende jaren. Hierin zullen duidelijke afspraken staan over het optimaliseren en up-to-date houden van de Zorgstandaard. De Zorgstandaard zal voldoen aan de criteria zoals opgenomen in het ‘Toetsingskader kwaliteitsstandaarden en meetinstrumenten’ van het Zorginstituut (zorginstituutnederland.nl/kwaliteit) en zal in het Kwaliteitsregister worden opgenomen. Momenteel wordt er door het Netwerk Kwaliteitsontwikkeling GGZ gewerkt aan een modulair opgebouwde database waarin de standaarden worden opgenomen en straks voor iedereen online te raadplegen zijn.

Betrokkenheid NtVP

Vanuit het bestuur van de NtVP zijn diverse mensen nauw betrokken bij de ontwikkeling van deze Zorgstandaard: Mariel Meewisse, lid van de stuurgroep; Marit Sijbrandij, lid van de werkgroep eHealth, preventie en zelfmanagement; Anja Lok, lid van de werkgroep complexe PTSS en Rafaële Huntjens, lid van de werkgroep complexe PTSS.
Dr. Ellen Klaassens is als GZ-psycholoog in opleiding tot klinisch psycholoog werkzaam bij Centrum ’45 en bestuurslid van de NtVP, en lid van de redactie van het NtVP-katern in de Cogiscope.