Dit artikel gaat over de behandeling van oorlogspleegkinderen in groepspsychotherapie. Daarbij komen zowel aan de orde de overwegingen die een rol speelden bij de vorm van het therapie-aanbod, als enkele aspecten van de behandeling zelf en iets over het effect van de therapie.

Tijdens de conferentie ‘Het ondergedoken kind’, in augustus 1992 in Amsterdam, interviewde Hanneke Groenteman, op het podium voor een volle zaal, twee mensen die, net als zijzelf, als kind ondergedoken waren geweest en nu aan de conferentie deelnamen. Hun namen zijn Marietje van Rooyen en Donald de Marcas.

Onderwerp van gesprek was niet in de eerste plaats de onderduikperiode zelf, maar de bevrijding en hoe het verder ging.

HG: Marietje, hoe voelt het hier?

MR: Heel prettig, heel prettig.

Ida Vos werd in 1931 in Groningen geboren als de oudste dochter in een bewust joods gezin. Het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog had voor haar en haar familie snel opeenvolgende consequenties. De onverbiddelijke afsluiting van wat daarvoor was en wat daarna kwam is het kernthema van de kinderboeken die zij in de afgelopen vijftien jaar heeft geschreven.

Inleiding

‘Kan-niet is dood’, houdt een jongetje van tien een zesjarig meisje voor als hij haar hulp inroept bij een gevaarlijke onderneming om aan wat extra eten te komen. Het is oorlog en het meisje knoopt zijn woorden goed in haar oren. Na die periode leeft ze verder met deze ongeschreven wet tot ze er jaren later bijna bij neervalt.