De groep mensen in Nederland die de Tweede Wereldoorlog heeft meegemaakt, is nog altijd aanzienlijk. Het zijn de ouderen van nu, die kind of tiener waren gedurende de oorlogstijd. Een aantal van hen heeft nog steeds klachten die terug te voeren zijn op hun oorlogservaringen. Hoe verloopt het proces van ouder worden bij deze groep?

De speelfilm Süsskind vertelt het verhaal van de Joodse kinderen die vanuit de Hollandsche Schouwburg de onderduik in werden gesmokkeld. In het lespakket bij de film wordt dat verder uitgewerkt voor scholieren vanaf een jaar of tien. Maar over wat er na de oorlog met de geredde onderduikkinderen gebeurde, zwijgen film en lespakket. De auteur laat in dit artikel, mede gebaseerd op werk van Hans Keilson en Anna Freud, zien dat ook naoorlogse behandeling van de kinderen een plek verdient in de geschiedenislessen.

Maasoord, de psychiatrische inrichting van Rotterdam, later Delta Psychiatrisch Centrum is, voor zover bekend, de enige psychiatrische inrichting in Nederland waar tijdens de bezetting de Joodse patiënten niet zijn weggevoerd. Terwijl in geen instelling zoveel medewerkers lid waren van de NSB en Duitsers bijna iedere dag op het terrein waren.

Dagboeken die gevangenen bijhielden in concentratiekampen of de herinneringen die ze nadien op papier stelden, zijn meer dan louter een historische bron die inzicht geeft in wat zich in deze kampen heeft afgespeeld. Ze bieden ook aanknopingspunten om met jongeren te praten over actuele identiteitsvragen. In dit artikel doet Sanne Bolt verslag van dit inzicht na lezing van Bettina Siertsema's proefschrift over egodocumenten van concentratiekampgevangenen.