De vele gezichten van Leven met oorlog

Gedurende heel 2023 besteden organisaties zoals musea, herinneringscentra en archieven aandacht aan de psychosociale doorwerking van oorlog. Deze doorwerking kan vele vormen aannemen en heeft voor ieder individu een eigen betekenis. In Nederland leven tal van families met herinneringen aan en verhalen over de Tweede Wereldoorlog. Maar er leven hier ook mensen die meer recentelijk hebben moeten vluchten voor oorlog en geweld. ARQ ontwikkelde samen met de WO2 Herinneringscentra in Nederland de vijfdelige documentaireserie ‘Leven met oorlog’.

Een pleidooi voor een open kijk op het Nederlandse wereldwijde slavernijverleden

In een reactie op Alex van Stipriaan’s artikel ‘Doorwerkingen van het Slavernijverleden’ in de tweede Impact Magazine van 2023, willen academici Esther Captain, Guno Jones, Nancy Jouwe en Matthias van Rossum de gevolgen van het slavernijverleden in Zuidoost-Azië voor talloze Nederlanders en mensen wereldwijd vandaag de dag benadrukken. De auteurs willen hiermee afstand nemen van de koloniale verdeel-en-heers politiek. Het slavernijverleden is een mondiale geschiedenis en doorwerking daarvan beperkt zich niet alleen tot de Cariben.

Column : Zorgvuldig wikken en wegen

Toen ik als jonge historica in het Verzetsmuseum kwam werken, kreeg ik van de mensen uit het verzet instructies: ‘Nee, je zegt niet dat een Engelandvaarder vlucht – vluchten doe je om je hachje te redden – hij wijkt uit’. Het woord ‘slachtoffer’ lag gevoelig; het ministerie van VWS gebruikt niet voor niets de term ‘oorlogsgetroffenen’. En Joden waren niet ‘omgekomen’ in de concentratiekampen, ze waren er ‘vermoord’.

Interview : 'Mijn doofheid heeft me dichterbij mijn Joodse afkomst gebracht'

Net een week oud, moesten de Joodse ouders van Flip Delmonte (80) hem in 1943 als baby achterlaten in de crèche tegenover de Hollandsche Schouwburg in Amsterdam. Zijn ouders werden afgevoerd en vermoord, hij werd gered. Hij groeide op bij Limburgse pleegouders, die pas later ontdekten dat hij doof is. Zijn doofheid en droevige start, stonden niet in de weg van zijn levenslust.

Interview : 'Mensen moeten niet op hun geheimen blijven zitten'

Pauline van der Schrieck vertelt over het verzetsverleden van haar vader, Frits van der Schrieck, over gecodeerde notities die hij gebruikte tijdens zijn gevangenschap in het Oranjehotel en cryptische berichten die hij ontving tijdens zijn verblijf in kamp Haaren.

Leren van de geschiedenis, werken aan een gemeenschappelijke toekomst

Decennia zijn ze betrokken bij het herdenken en herinneren van de Tweede Wereldoorlog. Oud-klasgenoten Marjolijn de Loos, Edmond Wellenstein en Piet Hein Donner praten over hun motivatie zich hiervoor in te zetten, vanuit de oorlogservaringen van hun familie en het opgroeien in het naoorlogse Europa. 
De Loos: ‘Er is inderdaad wat je zegt, een rugzakje.’

Culturele genocide en transgenerationeel trauma in Canada : Your ancestor's wildest dreams

O, Canada. Het land dat bekend staat om haar prachtige ongerepte natuur, ijshockey, ahornsiroop en de vriendelijke bevolking. Minder bekend zijn de duistere hoofdstukken die de geschiedenis van het land rijk is. Voor een groot deel van de bevolking zijn deze duistere hoofdstukken slechts geschiedenis, maar voor veel Indigenous Canadezen is het verleden tot op de dag van vandaag voelbaar. Er vond een culturele genocide plaats, de doelmatige vernietiging van cultuur, mens-zijn en taal.

Interview : ‘Het Russisch is in Oekraïne de taal van de agressor geworden’

De Russen spreken van een ‘speciale militaire operatie’, Oekraïne hamert op de correcte spelling van ‘Kyiv’. Soms subtiel, soms niet, maar taal speelt een belangrijke rol in de oorlog in Oekraïne, zo ziet hoogleraar 
Egbert Fortuin. ‘Wij wetenschappers, maar ook journalisten, moeten goed nadenken over welke termen we gebruiken.’

Joodse school Utrecht

'Dag meneer, komt u ons maar gauw achterna, dan kunt u ons in Polen weer lesgeven!'   Bron: fragment uit het 'dagboek' van leraar Hens Lindeman.

 

Dit zegt een leerling tegen haar docent bij haar afscheid van de Joodse school. Ik word er koud van. In mei 2021 stuurde mijn broer me een mail. Hij vertelde dat hij op een Israëlische website het oorlogsdagboek had gevonden van de collega van onze vader, Hens Lindeman (officieel Henri Lindeman).

 

August en Nina

Nina’s beide opa’s dienden bij het KNIL, en in 1951 zijn ze op dienstbevel naar Nederland gebracht met de belofte dat ze snel terug zouden kunnen keren naar een vrije Molukse staat. Die is er nooit gekomen, en dit doet Nina en haar familie nog steeds pijn. De opa en oma van August waren Indische Nederlanders. Zijn opa was dienstplichtig bij het KNIL, en zijn oma zat gevangen in een Japans gevangenenkamp. Na de oorlog kwamen ze gedwongen naar Nederland. Ze richtten hun blik op de toekomst en spraken nooit over hun getraumatiseerde verleden.

Pagina's