Kleine staten in alle staten.

Het zij verre van mij om met deze titel de indruk te geven als zou de Tweede Wereldoorlog een sprookje zijn geweest voor de kleine landen van Europa, die al dan niet hevig betrokken raakten in die strijd. Ik wilde uitzoeken hoe men daar de oorlog had beleefd en hoe de bezetting was verlopen of misschien zelfs was voorkomen.

Hoe werd het gedrag en het handelen van mensen na de oorlog beoordeeld? Bijvoorbeeld: wat was nu eigenlijk verzet? En hoe werd daar in de loop der jaren, met name binnen Stichting 1940-1945, over gedacht? Het was duidelijk: voor de slachtoffers van het verzet moest worden gezorgd. Maar wie waren de slachtoffers van het verzet, voor wie moest worden gezorgd, met andere woorden, wat waren de criteria waaraan moest worden voldaan om voor die zorg in aanmerking te komen, en door wie moest worden beslist of iemand voor die zorg in aanmerking kwam?

Tijdens haar onderzoek naar de Republikeinse kampen heeft Mary van Delden van gegevens uit inverviews, enquêtes, boeken en archieven - ondanks soms tegengestelde en mogelijk foutieve informatie of gebrek aan gegevens - een reconstructie gemaakt van de interneringen en de evacuaties in de achttien residenties van Java.

Dit onderzoek is niet gepubliceerd. Voor Pelita Nieuws beschrijft zij de gebeurtenissen die voor sommige residenties - gezien de plaatsruimte - sterk zijn ingekort.

Halverwege de Koude Oorlog worden in Indonesië naar schatting minstens 500.000 mensen vermoord, gevolgd door jaren waarin daders aan de macht zijn en slachtoffers zwijgen. Wat is de nalatenschap van dit verzwegen verleden voor volgende generaties en wat betekent het voor hen om te spreken? Hierover spreek ik met de Indonesische journalist Prodita Sabarini en studente Giany Amorita.  

Massamoord en straffeloosheid