Van bevrijding naar vrijheid : Op bezoek in twee musea

Hoe weten musea de verbinding te leggen tussen de historische context van 1945 en vrijheid vandaag de dag? Hoe verbeelden ze ‘vrijheid’? En hoe worden bezoekers aangezet om over dat begrip na te denken in verschillende museale contexten – een oorlogsmuseum en een provinciaal museum? Met die vragen in het achterhoofd bezocht ik het nieuwe Vrijheidsmuseum in Groesbeek en de tijdelijke tentoonstelling Tekens van vrijheid in het Limburgs Museum te Venlo.

 

Een naoorlogse achtbaan : Ian Kershaw over Europa 1950-2017

Hoe vertel je het verhaal van een geschiedenis met een oneindig aantal lagen, en hoe verbind je het verleden daarbij ook aan het heden? Met zijn boek Een naoorlogse achtbaan biedt Ian Kershaw een inspirerende aanpak.

 

Bij het thema : Vrijheid in tijden van crisis

In deze editie van WO2 Onderzoek uitgelicht staat de betekenis van vrijheid centraal: sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog én vandaag de dag. 

Verschijnen in rubriek : Bij het thema

ARQ Centrum'45 'Herdeken helpt'

Met ruim 1500 cliënten per jaar vertolkt ARQ Centrum'45 een toonaangevende rol bij de behandeling van patiënten met traumatische (oorlogs-) ervaringen. De landelijke aandacht voor '75 jaar Verijheid' leidt tot een toename van patiënten, verwacht geneesheer-directeur en psychiater Ruud Jongedijk. "Herdenken is belangrijk voor de verwerking", weet hij. 

 

Ouder worden met de oorlog : Adviezen voor communicatie met ouderen in coronacrisis

De coronacrisis doet sommigen denken aan de Tweede Wereldoorlog. Dit is begrijpelijk, want sinds de oorlog zijn onze vrijheden niet eerder zo sterk ingeperkt. Er zijn natuurlijk ook verschillen met de oorlogsjaren. De situatie is wat betreft zwaarte niet te vergelijken met wat velen in de oorlog hebben meegemaakt. Een vergelijking tussen heden en verleden is daarom niet één op één te trekken. Wel is duidelijk dat sommige situaties spanning oproepen waardoor mensen aan de oorlog denken. Soms komen herinneringen aan traumatische ervaringen naar boven.

Verzet : oefenen in tijden van vrijheid en democratie

Wat betekende verzet tegen het nationaalsocialisme precies en wat kunnen we er nu nog van leren? Wie zich buigt over de vraag wie er in verzet kwamen, en in welke context, ziet al direct hoe divers deze groepen waren, zeker als we het Europees niveau bekijken. Hoe onderscheid te maken tussen al die mensen en groeperingen? En welke lessen moeten we nu aan onze kindren doorgeven? 

 

75 jaar geleden : Buchenwald, een concentratiekamp bevrijd door zijn gevangenen

Op 11 april 1945 komen Amerikaanse soldaten aan bij het concentratiekamp Buchenwald. Ze zijn verrast: de gevangenen hebben zelf al enkele uren de controle overgenomen en zijn zeer goed georganiseerd.
 

De gevangenen van Buchenwald hebben zich enkele uren voor de komst van de Amerikanen zelfstandig bevrijd. Het verzet in het kamp is al tijdens de oorlog zeer sterk. Aanvankelijk bestaat de gevangenenpopulatie vooral uit Duitsers, maar met de komst van Polen, Russen en Tsjecho-Slovaken in 1942 groeit de diversiteit.

 

 

Stichtingen bieden hulp aan onderduik-overlevers

Niet alleen Joden die de concentratiekampen overleefden hielden daar trauma’s aan over. Ook degenen die ondergedoken zaten liepen psychische schade op.

In Israël is daar lange tijd geen ruimte en aandacht voor geweest.
 

De stichtingen Elah (van oorsprong Nederlands) en Amcha bieden hulp.

Kleine momenten van groot leed : Marathonvoorstelling over de doorwerking van oorlog

Een driedelig theaterstuk over de impact van de Tweede Wereldoorlog hoeft niet zwaar of naargeestig te zijn, bewijst Judith Herzberg met haar Leedvermaak trilogie. Eric de Vroedt, regisseur en artistiek leider van Het Nationale Theater in Den Haag, vertelt hoe en waarom hij deze trilogie in het voorjaar van 2020 weer op het toneel zet.

Constant en in beweging. Vier jaar onderzoek : Wat hebben we geleerd over rituelen

Rituelen kom je overal tegen: van het uitwisselen van ringen op een trouwdag tot koekhappen op het schoolplein op Koningsdag. Ook de Dodenherdenking op 4 mei bestaat uit een reeks van rituelen die ieder jaar herhaald worden en uitdrukking geven aan de Nederlandse geschiedenis en identiteit. Na 75 jaar herdenken van de Tweede Wereldoorlog rijst steeds vaker de vraag: Hoe kunnen herdenkingsrituelen in de toekomst betekenisvol blijven?

 

Pagina's