Herdenken om te verbinden in de meerstemmigheid

Lezing gehouden bij de herdenking van de Japanse Jongens- en Vrouwenkampen op 21 augustus 2022.

NIMH-onderzoek naar scheepsramp Van Imhoff geeft slachtoffers een gezicht

Op 19 januari 1942 vond in de Indische Oceaan een scheepsramp plaats, waarbij meer dan 400 burgerslachtoffers vielen. Deze mannen, allen van Duitse of Oostenrijkse afkomst, waren in Nederlands-Indië vanaf 10 mei 1940 geïnterneerd geweest vanwege hun status als staatsburger van de vijand – in tijden van oorlog toentertijd gebruikelijk. Medio 2022 is bij het Nederlands Instituut voor Militaire Historie (NIMH) in Den Haag een nieuw onderzoek naar deze scheepsramp gestart, in het bijzonder om de slachtoffers een gezicht te geven.

 

Tegen de achtergrond van verdriet

Adolf Menko (1888-1963) kwam uit een Joods gezin met veertien kinderen en was na de oorlog de enige overlevende van zijn generatie. Ook Adolfs eigen zoon Siegfried was omgekomen, in Mauthausen. ‘Veertien kinderen’ is geschreven door een kleinzoon van Adolf, klinisch geneticus Fred Menko (1951). ‘Ik heb door het uitzoeken van de geschiedenis familieleden voor het eerst leren kennen.’

Column : Oma

"Familiegeschiedenis biedt een ingang naar het verleden." Suze Zijlstra over het belang van persoonlijke verhalen-én de noodzaak om ook voorbij de pijn van de eigen geschiedenis te kunnen denken. 

Duwen tegen het dominante narratief : dekolonisatievitrine in het Tropenmuseum

Welke rol kunnen musea spelen in het openbreken van dominante verhalen over de geschiedenis? Iris van Huis bespreekt de vitrine over de onafhankelijkheidsstrijd in Indonesië in de nieuwe tentoonstelling Onze koloniale erfenis. 

Hoe België zijn koloniale verleden veroordeelt, en Nederland daarin achterblijft

Nederland worstelt al decennia met zijn koloniale verleden in Indonesië. Nu ligt er een onderzoeksrapport op tafel waaruit blijkt dat de krijgsmacht structureel en extreem geweld heeft gebruikt tijdens de Indonesische onafhankelijkheidsstrijd in 1945-1949. Ook België onderzocht zijn koloniale geschiedenis, maar bewandelde met de Congo-commissie een andere weg. Anne-Lot Hoek, auteur van De strijd om Bali, onderzoekt wat hun verschillende routes betekenen voor de omgang met een beladen verleden.

De nationale zelfonderzoeken van Nederland en België vergeleken

Een uitgebreidere versie van dit artikel is eerder verschenen in het tijdschrift De Lage Landen.

 

Anne-Lot Hoek vergelijkt twee grootschalige onderzoeksprojecten in Nederland en België: dat naar de koloniale oorlog in Indonesië en dat naar de koloniale geschiedenis van Congo. Wat betekenen de verschillen voor de omgang met het verleden in beide landen? 

De Indonesische Onafhankelijkheidsoorlog in de klas

Hoe staat het met het koloniaal besef en kennis in Nederland? Tina van der Vlies over manieren en mogelijkheden om deze complexe en gevoelige geschiedenis in de klas te bespreken. 

Bij het thema : Kanteling in de kijk op het koloniale verleden

De Kanteling in de kijk op het koloniale verleden die al enige tijd gaande is, lijkt te versnellen, schrijft Onno Sinke. Er komt in ieder geval steeds meer ruimte voor het Indonesische perspectief. 

Rapport Jalan Tengah : Aansluiting van reguliere zorg bij Indische en Molukse Ouderen

Twee miljoen mensen in Nederland hebben een band met voormalig Nederlands-Indië (het tegenwoordige Indonesië). Veel Nederlanders hebben echter weinig kennis over de geschiedenis, de cultuur en de ervaringen van de Molukse en Indische gemeenschappen in Nederland. Dat geldt ook voor medewerkers binnen de reguliere zorg. In 2017 sprak de overheid, middels de collectieve erkenning, haar dank en erkenning uit voor wat de Indische gemeenschap betekent voor Nederland. De officiële verklaring luidt als volgt: 

 

Pagina's