Oud worden met de oorlog: de betekenis van het vrijwilligerscontact

H. Siegelaar*

De bijzondere opgaven voor dc oorlogsgetroffene bij het ouder worden

De waarde van het vrijwilligerswerk voor oorlogsgetroffenen, hun partners en kinderen

J. Lansen

Inleiding

Oorlogsgetroffenen zijn hier de oorlogsgetroffenen uit de jaren van de Tweede Wereldoorlog (1940-1945). In globale zin zijn dat degenen die door allerlei oorlogservaringen in die periode getroffen zijn.

Zelfhulpgroepen van de Stichting Sociaal Medische Begeleiding

André Hijmans (1918)

De Stichting Sociaal Medische Begeleiding (SMB) is in 1974 ontslaan omdat er bij ex-clienten van Centrum '45, een therapeutisch centrum voor oorlogsgetroffenen, behoefte was aan nazorg. Voor dc SMB begeleid ik zelfhulpgroepen. We geven lekenhulp. ik heb zelf vier jaar psychotherapie gehad van Centrum '45.

Traumatische oorlogservaringen en psychogeriatrische ziektebeelden

Inleiding

Kan ik op grond van mijn praktijkervaring aangeven of er een relatie kan bestaan tussen traumatische oorlogservaringen en het optreden van psychopathologie in het senium?

Als een dergelijke relatie verondersteld zou kunnen worden, is de tweede vraag: hoe manifesteren zich traumatische oorlogservaringen in psychogeriatrische ziektebeelden?

Tot slot: zou er een verband kunnen worden verondersteld tussen deze ervaringen en het optreden van organische psychosyndromen, zoals de ziekte van Alzheimer en de multi-infarctdementie?

 

Interview met Dolf Winkler en Ben Bouman

Premier Obuchi heeft namens de Japanse regering spijt betuigd voor het leed dat is aangedaan aan de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog. Dolf Winlkler (Stichting EKNJ) en Ben Bouman (Stichting Japanse Ereschulden) discussiëren over het nut hiervan.

DVD 73

Doorziekende terreur: Oorlogsgetroffenen vanuit het dubbele perspectief van huisarts en lotgenoot

Oorlogsgetroffenen is een arbitraire term. Slachtoffers van systematische nazi-vervolgingen en van de Japanse kampen, oud-verzetsstrij-ders. en militaire en burgerslachtoffers van de krijgshandelingen in engere zin werden er eerst onder begrepen. In het, later ontstane, besef dat de trauma’s meestal niet in een enkele generatie zijn uitgerimpeld. ging men ook doelen op nakomelingen van de genoemde groepen. Nog weer later kwam er aandacht voor de problemen van kinderen van ‘foute’ ouders.

Partners van eerste generatie oorlogsgetroffenen

Inleiding

De partner van een oorlogsgetroffene is veelal de levensgezel(lin) van een existentieel getraumatiseerd mens. Dat wil zeggen van een man of een vrouw die in een situatie heeft verkeerd waarin leven en menszijn werden bedreigd, een situatie waaruit ontsnappen zeer moeilijk of onmogelijk was en waarvan het einde niet in zicht was.

Kahana (1992) heeft dc kenmerken van een existentieel trauma als volgt beschreven:

1.    Het totale leven en beleven wordt door de gebeurtenis ontwricht, er is geen veilig gebied meer over.

Oorlog als erfenis : de overdracht van oorlogstrauma's op naoorlogse generaties

Op het moment van onze geboorte erven we de welvaart, de taal. het politiek bestel, de conflicten, het niveau van ons onderwijs en het verleden van onze omgeving. En daar moeten wc mee zien te leven. Van onze ouders enen we niet alleen onze naam en het eventueel aanwezige geld of goed. maar ook hun normenstelsel, gezondheid, de kleur van onze ogen, onze maatschappelijke kansen en sociale status. Ook daar moeten we mee zien te leven. De spanning tussen deze erfenissen enerzijds en de eigen wil en mogelijkheden anderzijds kan het zout in de pap zijn.

De conspiracy of silence en de kinderen van de oorlog

Het dagboek van Anne Frank kreeg wereldwijde bekendheid door de verfilming en het toneelstuk. Aan het einde van hei toneelstuk werd een toevoeging gemaakt. Men kon de stem van Anne Frank horen zeggen: ‘In spite of everything, 1 still believe that people are really good at heart.' Wellicht geldt deze uitspraak voor het kind Anne Frank. Wie zich voorstelt dat Anne Frank de oorlog zou hebben overleefd, zal zich terecht afvragen of ze dit later ooit gezegd zou hebben. Ik betwijfel het. Bruno Bettelheim noemt het een falsificatie.

Oorlogsgetroffenen in de intramurale ouderenzorg

Alle ouderen hebben de oorlog meegemaakt. Een aantal van hen heeft daar klachten aan overgehouden. Hoe weet je als verzorgende dat je met een oorlogsslachtoffer te maken hebt? Helaas is het niet mogelijk een lijstje te geven van enkele duidelijke symptomen of klachten, waaraan je een oorlogstrauma kunt herkennen. Klachten van oudere oorlogsgetroffenen verschillen vaak niet wezenlijk van die van andere ouderen. Bovendien blijken oudere oorlogsgetroffenen ongeveer dezelfde hulp nodig te hebben als hun leeftijdgenoten. Waarom voor hen dan toch aparte aandacht gevraagd?

Pagina's