Hoogleraren hebben in Utrecht bescheiden kamers. In het Langeveldgebouw in de Uithof werkt bijzonder hoogleraar psychotraumatologie Rolf Kleber te midden van vele stapels papieren. Op het bureaublad resteert ruimte voor precies één a-viertje en een elleboog aan weerszijden. Iets wegdoen vindt hij moeilijk. Mijn oog valt bij binnenkomst op een stapeltje ICODO-info’s van meer dan vijftien jaar oud.

Het beeld bibbert nostalgisch. We kijken in het Louis Hartloopercomplex in Utrecht naar de eerste verfilming van het dagboek van Anne Frank, gemaakt door George Stevens in 1959. De film wordt getoond in het kader van een lezingenreeks, Wisselend Perspectief: Zestig jaar denken over de Tweede Wereldoorlog, georganiseerd door het NIOD en het Utrechts debatcentrum Tumult, waarin de verschillende betekenissen van de Tweede Wereldoorlog worden verkend. Deze avond gaat het om de betekenis van Anne Frank.

Op 10 januari 2005 kreeg Claude Lanzmann, de maker van de film Shoah uit 1985, een eredoctoraat aan de Universiteit van Amsterdam. Bij die gelegenheid organiseerde de afdeling Mediastudies van de UvA, samen met onder meer het Centrum voor Holocaust- en Genocide-studies en de Stichting Kunstenaarsverzet 1942-1945, een symposium onder de titel Stemmen uit het hart van de duisternis. Getuigen en getuigenis in perspectief.

Als we alles trauma noemen, tot aan een verloren sportwedstrijd toe - is dat dan geen nieuwe ontkenning van het leed van oorlogsslachtoffers? In een overvolle zaal van het Louis Hartloopercomplex houdt Jolande Withuis, sociologe en senior-onderzoeker bij het NiOD, een nauwgezet relaas over de historisch-maatschappelijke ontwikkelingen in het denken over de psychische gevolgen van de Tweede Wereldoorlog. Withuis deed onder andere onderzoek naar artikelen over oorlogsgevolgen in het tijdschrift Maandblad Geestelijke volksgezondheid (MGv) en andere publicaties over dit thema na 1945.