ARQ Kenniscentrum Oorlog, Vervolging en Geweld

Tijdens zijn bezoek aan Litouwen in 2022 merkte Impactredacteur Bart Nauta op hoe het nationale trauma de Joodse geschiedenis heeft overschaduwd en leidt tot angsten over de toekomst. De dreiging van oorlog hangt er in de lucht.’

De dreiging van oorlog lijkt reëler dan ooit. Voor mensen die oorlog hebben meegemaakt, of nog familieleden hebben in oorlogsgebieden, is deze dreiging nog levendiger. Klinisch psycholoog Antoine van Sint Fiet behandelt mensen voor wie de dreiging nog een dagelijkse realiteit is. In zijn behandelkamer in Diemen tref ik een geëngageerde en bedachtzame man. ‘Je merkt waarschijnlijk al dat ik er veel over kan vertellen’, legt hij mij uit. Ik vroeg hem hoe het is om met mensen te werken voor wie de dreiging van oorlog nog altijd in hun hoofd leeft.

ARQ Kenniscentrum Oorlog, Vervolging en Geweld deed onderzoek naar de doorwerking van het collaboratieverleden op nabestaanden. Hoe ervaren zij 4 mei? Onderzoeker Lucia Hoenselaars bespreekt de resultaten. 

Kinderen van ouders die tijdens de Tweede Wereldoorlog de kant van de Duitse bezetter kozen (of daarmee werden geassocieerd) kunnen te maken hebben (gehad) met individuele of gezinsproblematiek die kan samenhangen met het oorlogsverleden van hun ouders.1 Kinderen die voor of in de oorlog geboren zijn hebben in of direct na de oorlog zelf ook vaak zeer ingrijpende ervaringen meegemaakt, bijvoorbeeld tijdens een vlucht naar Duitsland toen het einde van de oorlog naderde, of in opvangtehuizen als beide ouders waren geïnterneerd.

Kinderen van ouders die tijdens de Tweede Wereldoorlog de kant van de Duitse bezetter kozen (of daarmee werden geassocieerd) kunnen te maken hebben (gehad) met individuele of gezinsproblematiek die kan samenhangen met het oorlogsverleden van hun ouders.1 Kinderen die voor of in de oorlog geboren zijn hebben in of direct na de oorlog zelf ook vaak zeer ingrijpende ervaringen meegemaakt, bijvoorbeeld tijdens een vlucht naar Duitsland toen het einde van de oorlog naderde, of in opvangtehuizen als beide ouders waren geïnterneerd.

Een interview met klinisch psycholoog en psychotherapeut Anton Hafkenscheid over de naoorlogse generatie.

Dit artikel verscheen eerder in GGZ Vaktijdschrift, 2024;1(7):18-21, DOI: 10.31739/GGZV.2024.1.18.

Toen ik onlangs hoorde van het overlijden van Trijneke Blom-Post op 90-jarige leeftijd, gingen mijn gedachten terug naar de boeken die ik over haar vader Johannes Post las en naar de indrukwekkende documentaire die over de kinderen van deze verzetsstrijder is gemaakt.

Michel onderging als een van de eersten in Nederland MDMA ondersteunde psychotherapie.
‘Zonder deze therapie had ik niet het leven kunnen hebben dat ik nu leid.’

Psychiater en cultureel antropoloog Mario Braakman behandelt in Nederland kindsoldaten. Hij raakte betrokken bij het proces van het Internationaal Strafhof tegen de Oegandese ex-kindsoldaat en rebellenleider Dominic Ongwen. ‘Je schrikt je suf als je ziet wat er in die
zaak door psychiaters is gezegd.’

De afgelopen twee jaar hebben scanmachines, met gemiddeld zo’n 152.000 scans per week, overuren gedraaid om de dossiers van het Centraal Archief Bijzondere Rechtspleging (CABR) te digitaliseren. Dit archief is het meest geraadpleegde en grootste archief over de Tweede Wereldoorlog in Nederland en bevat dossiers van personen die verdacht werden van collaboratie met de Duitse bezetter. In die dossiers staat echter ook vaak informatie over slachtoffers. Op 1 januari 2025 zal het eerste deel van het archief online doorzoekbaar zijn.