De rafelranden van herdenken : Over hoe we stilstaan bij slachtoffers in Nederlands-Indië/Indonesië in de jaren ’40

Met de opening van Nationaal Museum Sophiahof in juni van dit jaar krijgt de voormalige kolonie Nederlands-Indië een prominentere plaats in de Nederlandse geschiedenis. Momenteel loopt ook een grootschalig onderzoek naar het dekolonisatieproces van Indië. Deze ontwikkelingen zorgen voor hernieuwde aandacht voor de laatste fase van de kolonie en hoe wij die nu herinneren. Hoe past het herdenken van dit verleden bij deze nieuwe aandacht?

Lees meer

Ooggetuigen en digitale technologie

Het overdragen en vastleggen van oorlogsherinneringen, ‘nu het nog kan’, is al sinds de jaren tachtig een belangrijk kenmerk van de omgang met de Tweede Wereldoorlog. Het onvermijdelijke wegvallen van de ooggetuigengeneratie werd sindsdien dan ook toenemend als probleem gezien. De laatste jaren wordt op steeds grotere schaal digitale technologie ingezet om dit probleem te adresseren. Wat levert dat op, en wat zijn de knelpunten?

Lees meer

Nachtkaars

Ik herinner me een lach, een ingehouden slappe lach. Ik moet een jaar of zeven zijn geweest.
Het was 4 mei, eind jaren ’90. Ik zat bij mijn oom en tante op de bank toen de twee minuten stilte net waren begonnen. Vlak daarvoor zei mijn oom met strenge blik dat ik en mijn nichtjes en neefjes maar moesten denken aan wat opa en oma hadden meegemaakt. Dat we Indo’s waren wisten wij kleinkinderen dondersgoed, zo leerden we elkaar Indonesische  scheldwoorden, maar van de oorlog wisten we niets. Toen na de stilte het volkslied werd ingezet barstten wij in een daverend lachen uit.

Lees meer

Ouder worden met de oorlog : ‘Je hebt handen aan het bed nodig, maar ook oren’

Dit jaar publiceerde ARQ Kenniscentrum Oorlog, vervolging en geweld de handreiking en brochure Ouder worden met de oorlog. Ze zijn bedoeld voor alle verzorgers die met ouderen
werken die de Tweede Wereldoorlog hebben meegemaakt. In Impact Magazine enkele tips en ervaringen van deskundigen, die voor de handreiking zijn geïnterviewd, over het thema
ouder worden met de oorlog. 

Lees meer

De oorlog nooit voorbij : Het belang van psychotherapie bij ouderen

75 jaar na de Tweede Wereldoorlog zijn er nog steeds mensen die leven met de verschrikkingen ervan. Ook nu de hoogbejaarde overlevenden in hun laatste levensfase zitten, is het belangrijk oog te hebben voor de gevolgen van de oorlog. In de behandelpraktijk zie ik dat zij baat kunnen hebben bij traumatherapie. Hun verhalen blijven mij fascineren. 

Lees meer

Watje

Bij het uitpakken van de laatste verhuisdozen stond ik ineens met A little life van Hanya Yanagihara in mijn handen, een boek dat een aantal jaar geleden met veel lof is ontvangen en inmiddels een echte klassieker is geworden. Hoofdpersoon is de wees en latere advocaat Jude, die (volgens mijn snelle diagnose) lijdt aan een complexe PTSS. Het boek werkt toe naar de onthulling hoe Jude gewond is geraakt aan zijn rug - iets wat te maken heeft met nare mannen die hun handen niet thuis kunnen houden. Maar tot dat punt ben ik nooit gekomen.

Lees meer

ARQ Centrum’45 en de emancipatie van het psychotrauma

Van verdringing van het oorlogsleed tot de oprichting van Stichting Centrum ’45 in 1973 en de emancipatie van het psychotrauma: Dirk Wepster, gepensioneerd klinisch psycholoog/psychotherapeut bij ARQ Centrum’45, vertelt.

 

Lees meer

Gemmeker : vader, opa en commandant van Kamp Westerbork

Ad van Liempt verdiepte zich jarenlang in Albert Konrad Gemmeker (1907-1982), die als commandant van kamp Westerbork tienduizenden Joden, Roma en Sinti de dood in stuurde. Met een kop koffie in een restaurant in Utrecht, vertelt Van Liempt over zijn onderzoek en hoe het voor hem was om te spreken met de dochters en kleindochter van de beruchte commandant. 

 

Lees meer

De verzwegen genocide

Een grote groep Sinti en Roma, sommigen met een witte roos in de hand, liep op 19 mei dit jaar in een stille tocht door voormalig kamp Westerbork. 75 jaar geleden vertrok van hier het Zigeunertransport met als eindbestemming Auschwitz. In filmbeelden van dat transport kijkt Settela Steinbach vlak voor het sluiten van de wagon naar buiten. Dat beeld zou een iconische foto van de Jodenvervolging worden. Tot in de jaren negentig wist niemand dat dat niet een Joods meisje betrof maar een Sinti meisje.

Lees meer

'Wat je ook doet, ga NIET met die trein mee'

Het Romani-woord dat de Sinti gebruiken als ze het over de Holocaust hebben, is Porajmos: de verslinding. Een prachtig beeldend equivalent, want net als Joden werden de Roma en Sinti massaal opgepakt door de nazi’s en gedeporteerd naar Auschwitz.

Lees meer

Pagina's