Van Indonesische Urn tot Indisch monument : vijftig jaar herinnering aan de Tweede Wereldoorlog in Azië
Inleiding Op 5 mei 1946 droeg een elfjarig meisje een klein schortje gemaakt van oude lapjes, een kindervariant van de 'Nationale feestrok'.
Het idee van zo'n nationaal kledingstuk voor vrouwen was afkomstig van de Amsterdamse Mies Boissevain-van Lennep, overlevende van het concentratiekamp Ravensbrück.
Gemaakt van restanten van de oude kleren van dierbaren en versierd met geborduurde herinneringen zou dat een vrouwelijke manier zijn om de Tweede Wereldoorlog te gedenken en de herinneringen te integreren.
Dit meisje had echter haar eigen ervaringen en herinneringen. Zij had de oorlogsjaren doorgebracht in een Japans interneringskamp voor burgers in Nederlands-Indië. Begin 1946 was ze gerepatrieerd naar Nederland. Trots op haar schortje nam ze dat jaar op een zeer Hollandse wijze deel aan de eerste nationale 4 en 5 mei-herdenking van na de oorlog. Niets op dat schort herinnerde haar aan Indië. '... Destijds wilden we er echt bijhoren ... En we zagen Holland als ons vaderland'.
Nu, meer dan vijftig jaar later, laat ze 5 mei aan zich voorbijgaan.
Wel bezoekt ze op 15 augustus de herdenking van het einde van de oorlog in Indië bij het Indisch monument in Den Haag. De herinnering aan de Tweede Wereldoorlog in de Pacific heeft in Nederland een eigen parcours afgelegd: van 'nationaal feest-schortje' tot bronzen beelden, van mei naar augustus, van assimilatie aan de Nederlandse oorlogsherinnering tot de manifestatie van een eigen Indische identiteit.
Die veranderingen hebben zich namelijk niet tot dit meisje beperkt.
Herinneringen zijn zelden louter individueel bepaald. Beelden van en ideeën over het verleden die in de maatschappij circuleren, inspireren persoonlijke herinneringen en stroomlijnen die tot sociale activiteiten en rituelen, tot monumenten en andere herinneringstekens.
In deze bijdrage verken ik de geschiedenis van de publieke herinnering in Nederland aan de Tweede Wereldoorlog in het voormalig Nederlands-Indië aan de hand van een aantal monumenten.
Geachte bezoeker,
De informatie die u nu opvraagt, kan door psychotraumanet niet aan u worden getoond. Dit kan verschillende redenen hebben,
waarvan (bescherming van het) auteursrecht de meeste voorkomende is. Wanneer het mogelijk is om u door te verwijzen naar de bron
van deze informatie, dan ziet u hier onder een link naar die plek.
Als er geen link staat, kunt u contact opnemen met de bibliotheek,
die u verder op weg kan helpen.
Met vriendelijke groet,
Het psychotraumanet-team.
BMCN | 114 | 2 | 192-222
