In zijn pas verschenen boek noemt de Oostenrijkse cultuurwetenschapper Thomas Macho zelfdoding het leidmotief van de moderne tijd. Hoe onderbouwt hij deze stelling? Kunnen hulpverleners iets leren van Macho’s studie? Een cultuurhistorische beschouwing van het boek Van wie is je leven? Cultuurgeschiedenis van de zelfdoding.

Suïcidaliteit bij vluchtelingen en asielzoekers is niet veel onderzocht. In de klinische praktijk worden therapeuten regelmatig geconfronteerd met suïcidale gedachten. Welke risico- en beschermende factoren hierin een rol spelen, wordt binnenkort bij ARQ Centrum’45 onderzocht bij een groep vluchtelingen en asielzoekers die in behandeling zijn voor PTSS. Dit kan therapeuten ondersteunen om een goede inschatting te maken.

Hoe vraag ik een cliënt naar suïcidegedachten? Wat doe ik als een cliënt vertelt dat hij of zij denkt aan zelfdoding? Als universitair docent klinische psychologie krijg ik regelmatig te maken met dit soort vragen van studenten wanneer ik ze interviewvaardigheden leer in de masteropleiding.

In 1998 zat ik met mijn moeder in het vliegtuig voor mijn eerste bezoek aan ons geboorteland, Dominica. Voor het eerst viel mij de instructie van de stewardess op: ‘…mensen die reizen met kinderen zetten bij het wegvallen van de druk uit de cabine, eerst zelf een zuurstofmasker op en daarna bij hun kind…’ Ik vreesde het ergste: ik was formeel het kind, maar ik zou me toch verantwoordelijk voelen voor mijn moeder, en koppig als we zijn, zouden we toch eerst de ander proberen te helpen en beiden zonder masker eindigen…

Suïcide onder vluchtelingen in lage- en middeninkomenslanden voltrekt zich als een stille ramp: een sociale crisis waarover weinig betrouwbare gegevens beschikbaar zijn. Naast onderzoek en hulpverlening is bewustwording van deze sluipende ramp essentieel om verder verlies van mensenlevens te beperken.

In april en mei 1945 vond een massale zelfdodingsgolf plaats onder tienduizenden Duitse burgers. Historicus Florian Huber (1967) schreef erover in Kind, beloof me dat je de kogel kiest. We spraken hem over deze gebeurtenissen en hoe daar in Duitsland mee wordt omgegaan: ‘Het duurde niet lang voor ik erachter kwam dat dit een reusachtig probleem was, waarover nooit is gesproken.’

‘Als deze laatste procedure ook uitkomt op een negatieve beschikking, dan hoeft het van mij niet meer’, zegt Victor (niet zijn echte naam), een man van vijfenveertig, die uit Oeganda is gevlucht nadat zijn moeder vanwege zíjn homoseksualiteit was vermoord, waarna hij via
mensenhandel en gedwongen prostitutie in Nederland terecht is gekomen. Zijn proces van afwisselende asielprocedures duurt inmiddels negen jaar.

Iedere dag groeit de groep nabestaanden van zelfdoding. Waar de pijn van de een ophoudt begint dat van de ander. Hoe leven zij verder met het verlies van een geliefde door een zelfverkozen dood? In dit artikel wordt ingegaan op hoe jongvolwassen nabestaanden betekenis geven aan de zelfdoding van een goede vriend(in). Op welke manier begrijpen nabestaanden de gebeurtenis en wat is de invloed van de suïcide op hun wereld- en zelfbeeld?

Bij besmettingsgevaar wordt vaak gedacht aan overdraagbare ziekten, maar ook suïcidaal gedrag kan besmettelijk zijn, zeker onder jongeren. Het is daarom belangrijk om tijdig en adequaat te reageren na een (poging tot) zelfdoding van een leerling op school. Postventie is de gecoördineerde ondersteuning na een zelfdoding, met als doel het risico op de negatieve gevolgen van een zelfdoding op de omgeving te beperken. Dit artikel beschrijft de mechanismen van kopieergedrag en het belang van postventie op scholen.

In de zomer van mijn zestiende verjaardag, kort nadat mijn vader was overleden, leerde ik bij het zeilen Rob kennen. Qua leeftijd zat hij precies tussen mij en mijn moeder in en hij raakte bevriend met ons allebei. Mijn zeilboot kwam bij hem in de garage te liggen, waardoor wij regelmatig in zijn oude Volvo heen en weer reden tussen ons huis aan de rivier in Gorcum en zijn huis in Sleeuwijk. Soms, als mijn moeder in de serre een kopje thee zat te drinken, kon ze Rob aan de overkant van de Merwede zien lopen met zijn hond.