Informele opvoedondersteuning vluchtelingengezinnen : Handreiking bruikbaar bij ondersteuning van ervaren vrijwilligers

Deze handreiking is gericht op coördinatoren van interventies voor informele opvoedondersteuning. De handreiking hoort bij het draaiboek Themabijeenkomst rond vluchtelingengezinnen voor vrijwilligers die informele opvoedondersteuning bieden aan vluchtelingengezinnen1. Deze handreiking is een aanvulling op bestaande coördinatorenhandreikingen van onder andere de programma’s Home-Start, Moeders Informeren Moeders, Steunouder en Spel aan Huis. Het draaiboek wordt gebruikt voor vrijwilligers die al een algemene training, behorend bij een van deze programma’s gehad hebben. Deze handreiking en het draaiboek themabijeenkomst zijn samen met deze organisaties ontwikkeld.
Opvoeden in een nieuw land kost vluchtelingenouders soms veel moeite:
• Leefomstandigheden en gewoonten van het gezin verschillen in Nederland van het land van herkomst
• De verwerking van schokkende ervaringen uit eigen land en onderweg tijdens de vlucht kost inspanning en is belastend
• De inburgering in een voor hen onbekend land, met een onbekende taal en cultuur en de soms nog onzekere uitslag van de asielprocedure leidt tot stress
Nederland kent een traditie in formele en informele laagdrempelige opvoedondersteuning. Bovengenoemde organisaties hebben vaak al ervaring opgedaan met kwetsbare groepen zoals bijvoorbeeld migrantengezinnen. Ondanks de soms stevige maatschappelijke discussies over de toelating van grote aantallen vluchtelingen blijkt de laatste jaren dat er ook een grote bereidheid onder burgers is om zich in te zetten voor vluchtelingen. Dat wordt ook versterkt omdat de overheid een steeds groter beroep doet op de burgerkracht in onze samenleving. Veel (vrijwilligers-) organisaties willen hun deskundigheid in dienst stellen voor de groep vluchtelingen maar willen tegelijkertijd de kwaliteit en effectiviteit van hun interventies bewaken. Dat roept de volgende vraag op:
Wat is er nodig om onze interventies zichtbaar en inzetbaar te maken bij de ondersteuning aan vluchtelingengezinnen?
Op deze vraag wil deze handreiking en de bijbehorende themabijeenkomst zo goed mogelijk antwoord geven.
Verschillende organisaties op het gebied van informele opvoedondersteuning hebben het Nederlands Jeugdinstituut (NJi) en JSO begin 2016 benaderd met de vraag of zij ondersteuning kunnen krijgen bij het verbeteren van hun interventies ten behoeve van de ondersteuning van vluchtelingengezinnen.