Nationaal Vrijheidsonderzoek 2025

De toenemende angst voor oorlog vormt een belangrijke reden om bij 4 en 5 mei stil te staan. Dat blijkt uit het Nationaal Vrijheidsonderzoek (NVO) 2025, een jaarlijks terugkerend onderzoek naar opvattingen over vrijheid en over herdenken en vieren in Nederland. De Nationale Herdenking en Bevrijdingsdag worden daarbij nog steeds van groot belang geacht.

8 op de 10 mensen geeft aan 4 mei belangrijk of heel belangrijk te vinden. Het aandeel mensen dat de Nationale Herdenking heel belangrijk vindt is daarmee iets gedaald ten opzichte van vorig jaar. Bevrijdingsdag wordt als belangrijk of heel belangrijk gezien door bijna driekwart van de ondervraagden (73%). Ten opzichte van vorig jaar hebben meer mensen activiteiten ondernomen op 5 mei: zo is de deelname aan een Bevrijdingsfestival gestegen van 9% naar 13%. Ook werd er vaker deelgenomen aan lokale activiteiten (21%) dan in het jaar ervoor (16%). Het feit dat 5 mei vorig jaar in het weekend viel speelt daarbij wellicht een rol.

Het Nationaal Vrijheidsonderzoek (NVO) is een langlopend monitoringsonderzoek dat sinds 2001 jaarlijks wordt uitgevoerd in opdracht van het Nationaal Comité 4 en 5 mei. Vanaf 2020 wordt voor de meting gebruik gemaakt van het LISS panel van Centerdata. In 2025 hebben ruim 1200 personen aan het onderzoek meegedaan. Zij vormen een representatieve afspiegeling van de Nederlandse bevolking van 16 jaar en ouder. Het onderzoek is uitgevoerd door middel van een online enquête. De data zijn verzameld in februari 2025.