MOEDERS VAN DE TWEEDE GENERATIE : HUN WAARDEN EN BEHOEFTEN AAN STEUN

In Nederland is tegenwoordig één op de vijf ouders met een niet-westerse migratieachtergrond van de tweede generatie (CBS, 2018). Over hoe deze ouders de opvoeding van hun kinderen beleven en wat zij hierin belangrijk vinden is nog maar weinig bekend (Bucx & De Roos, 2015). Meer inzicht hierin is wenselijk, aangezien het aandeel tweede generatie gezinnen de komende jaren zal toenemen. Een groter deel van hun kinderen komt ook in de puberteit de komende jaren (CBS, 2016). In deze fase van de ontwikkeling ontstaan nieuwe vragen. Zo kunnen thema’s die gerelateerd zijn aan opvoeden en opgroeien in de migratiecontext meer gaan spelen. Zoals spanningen rond waarden en normen, de zoektocht naar een eigen identiteit, discriminatie en de verhouding tot de bredere samenleving (Distelbrink, Pels & Winkelman, 2017). Kennis over wat juist de jongere generatie ouders belangrijk vindt in de opvoeding, welke opvoedvragen zij hebben en hoe zij ondersteund (willen) worden bij de opvoeding, is van belang voor professionals en vrijwilligers die veel met deze ouders werken. Voor hen kan deze kennis behulpzaam zijn om ouders zo goed mogelijk te ondersteunen.

DIT ONDERZOEK

In dit onderzoek zijn ruim 40 moeders van de tweede generatie met uiteenlopende (migratie-)achtergronden en enkele autochtoon-Nederlandse moeders bevraagd over hun opvoedwaarden, vragen, onzekerheden en steunbehoeften. De focus lag op de waardenopvoeding. In het onderzoek stonden de volgende vier onderzoeksvragen centraal:

1. Wat vinden tweede generatie ouders belangrijk om hun kinderen mee te geven?

2. Wat vinden zij moeilijk aan het opvoeden in Nederland anno 2019?

3. Waar halen zij steun bij de opvoeding vandaan en wat zijn hun ervaringen hiermee?

4. Waar hebben zij behoefte aan met betrekking tot steun bij de opvoeding?

De resultaten zijn getoetst en besproken in een focusgroep met negen professionals en vrijwilligers die werken met ouders; de meesten van hen hadden zelf ook een migratieachtergrond. Doel van de bespreking was om relevante punten voor ondersteuners van gezinnen aan te scherpen.

LEESWIJZER

Dit rapport bestaat uit twee delen.

In Deel I staan de belangrijkste bevindingen samengevat. Wat heeft het onderzoek opgeleverd? Dit deel is op zichzelf staand te lezen.

Deel II bevat de achterliggende rapportage, met de volgende hoofdstukken:

1. Enkele cijfers over ouders van de tweede generatie

2. Wat weten we al over waardenopvoeding bij de tweede generatie?

3. Methode en verantwoording

4. Portret van een Marokkaans-Nederlandse moeder

5. Waardenopvoeding

6. Uitdagingen in en vragen rond de waardenopvoeding

7. Aandachtspunten voor ondersteuning