Indrukken van de microdynamiek van revolutionair en contrarevolutionair geweld

In deze bijdrage bestuderen Roel Frakking en Martin Thomas de ervaringen van de lokale bevolking met revolutionair en contrarevolutionair geweld aan de hand van een vergelijking tussen dekolonisatieconflicten in Zuidoost-Azië en Afrika. Zij benaderen deze microdynamiek van geweld aan de hand van concepten van politiek geweld die in onderzoek naar burgeroorlogen zijn ontwikkeld. De microdynamiek van geweld wordt door middel van drie thema’s bestudeerd. Het eerste thema handelt over de opvallende asymmetrie in krachtverhoudingen kenmerkend voor dekolonisatieconflicten, waarbij verschillende geweldsstrategieën aan bod komen. Het tweede thema is de aard en de samenstelling van lokaal gerekruteerde paramilitairen die bij veel van het hier bestudeerde lokale geweld betrokken waren.

Het tot doelwit maken van de lokale bevolking die niet bij oorlogshandelingen betrokken was, maar wiens status van ‘burger’ haar acuut blootstelde aan geweld, is het derde thema. Vanuit deze thema’s destilleren zij het concept van ‘interne grensgebieden’ of ‘binnengrenzen’. Deze gebieden, zo beargumenteren zij, waren grijze gebieden, waarin de macht van de koloniale staat versnipperde. Het was juist in deze gebieden waar veiligheidstroepen van de staat en diegenen die hen bestreden het hardst botsten in hun pogingen om medewerking van de lokale bevolking, en daarmee structurele sociale controle, af te dwingen.