Families kregen in de oorlogsjaren vage brieven thuisgestuurd. Onder welke omstandigheden hun „krankzinnige” of „zwakzinnige” kind in de instelling overleden was, hoorden sommigen pas zeer recent.

De ouders van de zwakbegaafde Annie Kok uit Elst (Utrecht) vertrouwden het niet. Ze hielden haar voor de zekerheid thuis.

Een oorlog is niet over zodra een land is bevrijd, en ook niet als de mensen die hem hebben meegemaakt zijn overleden. Daarvan is de 23-jarige Jesse overtuigd.
Jesse heeft geen oorlog meegemaakt.

Zijn oma was op haar 16de in een jappenkamp terechtgekomen, maar die heeft hij nooit gekend. En toch had hij therapie nodig om de gevolgen van de oorlog te verwerken, net als zijn moeder Marianne.

Maart 2020: ‘De lente kunnen ze niet annuleren’. Die boodschap, bij een tekening van ontluikende narcissen, zet de Britse beeldend kunstenaar David Hockney op Instagram om mensen overal ter wereld een hart onder de riem te steken. Velen zitten gedwongen thuis, alleen, of juist dicht op de huid van geliefden en gezinsleden. Ik kijk uit het raam en vraag me af: wat betekent vrijheid nu, in 2020?

Hoe weten musea de verbinding te leggen tussen de historische context van 1945 en vrijheid vandaag de dag? Hoe verbeelden ze ‘vrijheid’? En hoe worden bezoekers aangezet om over dat begrip na te denken in verschillende museale contexten – een oorlogsmuseum en een provinciaal museum? Met die vragen in het achterhoofd bezocht ik het nieuwe Vrijheidsmuseum in Groesbeek en de tijdelijke tentoonstelling Tekens van vrijheid in het Limburgs Museum te Venlo.