Wie het hier te lande over ‘de oorlog’ heeft, bedoelt doorgaans de Duitse bezetting van Nederland. Deze bijna achteloze beperking van het vizier waarmee we naar deze geschiedenis kijken werd al aan het einde van de twintigste eeuw gesignaleerd door historicus Hans Blom. Hoewel de capitulatie van Nazi-Duitsland inmiddels ruim driekwart eeuw geleden is ondertekend, en er sindsdien tal van oorlogen zijn uitgebroken en beslecht - waaronder conflicten met Nederlandse betrokkenheid, – staan oorlogservaringen in Nederland grotendeels voor ervaringen met een bezettingbestuur.

Als mensen in noodsituaties mentaal niet vooruitkomen, dan is materiële hulp niet voldoende, stelt Caroline Scheffer (37), adviseur Mental Health and Psychosocial Support bij Save the Children Nederland. Wat haar betreft moet er meer aandacht komen voor de impact van een (natuur)ramp, crisis of geweldsconflict op het mentale welzijn van kinderen en jongeren.

Het Nationaal Monument Oranjehotel in Scheveningen biedt komend jaar niet alleen aandacht aan de Tweede Wereldoorlog en de directe slachtoffers daarvan, maar ook aan de kinderen en kleinkinderen van de hoofdrolspelers van toen. Omdat de impact van oorlog niet stopt als de vrede is getekend.

Een van de vele zaken, waar een therapeut in de loop van een traumabehandeling tegenaan kan lopen, is de slachtofferrol van patiënten. Ik zag hun onmacht en de woede. Dan waren ze vooral slachtoffer. Het was dan voor hen heel moeilijk verantwoordelijkheid te nemen voor hun eigen herstel. Paradoxaal genoeg kan deze toestand bestendigd worden door maatschappelijke erkenning van ziekte of stoornis. Vluchtelingen maken bijvoorbeeld met een erkende diagnose van PTSS meer kans op een verblijfsvergunning. Maar wat als de patiënt in kwestie opknapt en de verblijfsvergunning maar tijdelijk is?