Ik herinner me een lach, een ingehouden slappe lach. Ik moet een jaar of zeven zijn geweest.
Het was 4 mei, eind jaren ’90. Ik zat bij mijn oom en tante op de bank toen de twee minuten stilte net waren begonnen. Vlak daarvoor zei mijn oom met strenge blik dat ik en mijn nichtjes en neefjes maar moesten denken aan wat opa en oma hadden meegemaakt. Dat we Indo’s waren wisten wij kleinkinderen dondersgoed, zo leerden we elkaar Indonesische  scheldwoorden, maar van de oorlog wisten we niets. Toen na de stilte het volkslied werd ingezet barstten wij in een daverend lachen uit.

75 jaar na de Tweede Wereldoorlog zijn er nog steeds mensen die leven met de verschrikkingen ervan. Ook nu de hoogbejaarde overlevenden in hun laatste levensfase zitten, is het belangrijk oog te hebben voor de gevolgen van de oorlog. In de behandelpraktijk zie ik dat zij baat kunnen hebben bij traumatherapie. Hun verhalen blijven mij fascineren. 

Van verdringing van het oorlogsleed tot de oprichting van Stichting Centrum ’45 in 1973 en de emancipatie van het psychotrauma: Dirk Wepster, gepensioneerd klinisch psycholoog/psychotherapeut bij ARQ Centrum’45, vertelt.

Een grote groep Sinti en Roma, sommigen met een witte roos in de hand, liep op 19 mei dit jaar in een stille tocht door voormalig kamp Westerbork. 75 jaar geleden vertrok van hier het Zigeunertransport met als eindbestemming Auschwitz. In filmbeelden van dat transport kijkt Settela Steinbach vlak voor het sluiten van de wagon naar buiten. Dat beeld zou een iconische foto van de Jodenvervolging worden. Tot in de jaren negentig wist niemand dat dat niet een Joods meisje betrof maar een Sinti meisje.