Eindverslag : Commissie Individuele Tegemoetkoming Slachtoffers WOII Transporten NS

Op 27 november 2018 heeft de Nederlandse Spoorwegen (hierna: NS) besloten tot een financiële tegemoetkomingsregeling voor personen, en hun directe nabestaanden, die tijdens de Tweede Wereldoorlog door NS met speciaal ingelegde treinen zijn vervoerd op last van de bezetter, met het doel hen naar kampen buiten Nederland te vervoeren met het oogmerk de bevolkingsgroep waar zij toe behoorden te vernietigen. Het besluit van NS om deze groep op morele gronden individueel tegemoet te komen kwam tot stand na gesprekken die op initiatief van de heer Salo Muller met hem gevoerd zijn; diens beide ouders zijn omgebracht in vernietigingskampen.

NS heeft daartoe op 10 januari 2019 de Commissie Individuele Tegemoetkoming Slachtoffers WOII Transporten NS (hierna: de Commissie) ingesteld met als opdracht advies uit te brengen over een regeling waarmee aan bovengenoemde groep personen, of aan hun directe nabestaanden, een financiële tegemoetkoming zou kunnen worden verstrekt. De Commissie bestond uit mr. M.J. (Job) Cohen (voorzitter), mr. L.Y. (Lilian) Gonçalves-Ho Kang You en drs. E.C.J.M. (Ellen) van der Waerden MA. Mr. LLM E. (Eva) van Ingen was secretaris; het secretariaat bestond verder uit L.M. (Liselore) Tieskens (medewerker secretariaat) en drs. L. (Linda) Verkerk (communicatieadviseur).

De Commissie vormde vanaf 4 februari 2019 tevens het bestuur van de Stichting Individuele Tegemoetkoming Slachtoffers WOII Transporten NS, die belast werd met de voorbereidingen en de uitvoering van de regeling. Dat omvatte, naast de voorbereiding van de regeling, de besluitvorming op individuele aanvragen, waarvoor de kaders zouden worden vastgelegd in het Uitkeringsreglement Stichting Individuele Tegemoetkoming Slachtoffers WOII Transporten NS (hierna: het uitkeringsreglement). 

Na grondig onderzoek en beraadslaging bood de Commissie op woensdag 26 juni 2019 haar advies over de inrichting van een individuele tegemoetkomingsregeling aan de directie van NS aan. NS heeft dit advies overgenomen. Vervolgens is de regeling op 5 augustus 2019 opengesteld. Een jaar lang, tot 5 augustus 2020, was het mogelijk om bij de Commissie een aanvraag in te dienen voor een tegemoetkoming.

De Commissie heeft in totaal 7791 aanvragen ontvangen en beoordeeld. Hierbij heeft de Commissie samengewerkt met PricewaterhouseCoopers (PwC) en Herinneringscentrum Kamp Westerbork (HcKW). Daarnaast is voor de indiening en beoordeling van aanvragen een belangrijke bijdrage geleverd door de Stichting Joods Maatschappelijk Werk (JMW), de Stichting Pelita, het Nationaal Archief (NA) en de Sociale Verzekeringsbank (SVB). In dit verslag licht de Commissie toe hoe zij te werk is gegaan bij de totstandkoming en uitvoering van de individuele tegemoetkomingsregeling.