Counselling Magazine. [Thema: Slachtofferhulp]

Slachtofferhulp (volledige uitgave, 16 artikelen)

INHOUD THEMA
‘Slachtofferhulp’ (augustus 2016)•Slachtoffers: behoeften, rechten en veerkracht, Sonja Leferink

•De opinie van… Jan van Dijk - Erkenning van slachtoffers helpt al enorm bij hun verwerkingsproces, Peter le Nobel
•Column: Gedeelde menselijkheid, Annette Nobuntu Mul
•Secundaire traumatisering bij hulpverleners, Erik de Soir
•Begeleiding van gezinssystemen, Theo Hendrickx

PRAKTIJK
•Narratieve Exposure Therapie, Ruud Jongedijk
•Voorzorg is nazorg, Carla Auer
•Seksueel misbruik, Ivanka van Delft
•Geen kunst of een kunstje? Jolanda Winters
•Inburgeren is kunnen zeggen wat je denkt en voelt, Arnold Vermeulen

ACTUEEL
•Hoe blijf je uit de reddersrol? Marike van Gemert
•Het wat en hoe van lijden, Martin Appelo
•Professionaliteit: Besteed ook aandacht aan jezelf, Jan Remmerswaal
•Gelezen
•Verder lezen over slachtofferhulp
•Huiselijk geweld in perspectief, Kristin Janssens & Anouk Visser

Slachtofferschap

Dagelijks voltrekken zich rampen, van catastrofes tot persoonlijke drama’s; natuurrampen, terreuraanslagen, verkeersongelukken, misdrijven, … Wie praat met familie, vrienden of collega’s, kranten leest of op internet kijkt, weet: iedereen is wel eens slachtoffer geworden of kent wel een slachtoffer.

Slachtofferschap heeft niet altijd die openbaarheid gekend, die het heden ten dage ten deel valt, beschrijft Sonja Leferink. Pas in de jaren 80 van de vorige eeuw kwam er maatschappelijke en politieke aandacht voor slachtoffers. Voorheen was er helemaal geen aandacht voor slachtoffers, en passende therapieën waren er niet. “Het slachtoffer werd sterk gemedicaliseerd”, blikt Jan van Dijk terug. “Een slachtoffer werd al snel naar een psychiater gestuurd.” Hij was er fel op tegen dat van een slachtoffer een patiënt werd gemaakt: “Als je op straat in elkaar bent geslagen, is het onzin om het tijdens de psychoanalyse over je ouders te hebben. Waar slachtoffers behoefte aan hebben is begeleiding in praktische zaken bij hun gang naar politie, justitie en verzekering, en aan een luisterend oor. Die erkenning van slachtoffers helpt al enorm bij het verwerkingsproces.” Erkenning staat echter niet gelijk aan ‘redding’. Mensen die slachtoffer zijn van geweld, ziekte of andere pech, roepen bij hulpverleners al gauw redderneigingen op. Weliswaar menselijk, maar vaak niet helpend voor het slachtoffer in kwestie. Marike van Gemert zoomt in op de redderdrol en legt uit hoe je voorkomt om in deze valkuil te trappen, juist wanneer de ander jouw hulp zo goed kan gebruiken.

Hulpverleners die met door trauma getroffenen werken, kunnen na verloop van tijd zelf symptomen van posttraumatische stress vertonen: secundaire traumatisering. Het lijkt dan alsof ze zelf hinder ondervinden van de traumatische beelden, emoties en herinneringen verbonden aan de ervaringen van hun slachtoffers. Aan de hand van het Figleys boek ‘Compassion Fatigue’ verschaft Erik de Soir inzicht in deze problematiek. Een slachtofferervaring doet het leven even op zijn grondvesten schudden, maar het gros van de getroffenen beschikt over voldoende veerkracht en sociale hulpbronnen om na verloop van tijd de draad weer op te pakken. Het is daarom belangrijk dat het zelfherstellende vermogen van slachtoffers een kans krijgt, stelt Sonja Leferink, omdat hierin ook mogelijkheden liggen voor het versterken van zelfredzaamheid en persoonlijke groei.