Interview : Dark tourism nader verklaard

Wanneer het over oorlogstoerisme gaat, is de term dark tourism nooit ver weg. Maar wat betekent deze term nu eigenlijk? En op wat voor manieren wordt hij toegepast? WO2 Onderzoek uitgelicht vroeg het dé expert op dit terrein in Nederland: Karel Werdler, docent toerisme aan de Hogeschool Inholland in Diemen en daarnaast verbonden aan het Institute of Dark Tourism Research (iDTR) in Lancashire, Engeland. Samen met student Lisanne Antenbrink licht hij het begrip dark tourism toe. “Een complex en tegelijk razend interessant vakgebied.”

In de voetsporen van helden en daders : Battlefield Tours

Al jaren een groot toeristisch succes: de diverse battlefield tours langs belangrijke plekken uit de geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog. Steeds vaker proberen organisatoren of gidsen van dergelijke reizen verschillende perspectieven te laten zien en ook het ‘Duitse verhaal’ zichtbaar te maken. Met wisselend succes.

“(…) ik begrijp wel dat de Duitse begraafplaatsen soberder zijn, natuurlijk. Het is de hele andere kant van het verhaal en degenen die ons bevrijd hebben, dat zijn toch wel echt de helden.” (vrouw, 24 jaar, deelneemster battlefield tour)

‘Daar zijn waar het gebeurd is’ : Bezoekersonderzoek

Al jaren bezoeken mensen voormalige concentratiekampen uit de Tweede Wereldoorlog. Hun aantallen lijken jaarlijks te stijgen. Auschwitz-Birkenau beleefde met 2,15 miljoen bezoekers in 2018 een absoluut recordjaar. Wat drijft al deze mensen? Jeroen Nawijn zet het wetenschappelijk onderzoek hiernaar op een rijtje.

Bij het thema : Oorlogstoerisme

Scholieren die lachend een selfie maken in de crematoria van Auschwitz. Neonazi’s die met gestrekte arm een groet brengen bij het graf van een SS’er op de Duitse militaire begraafplaats in Ysselsteyn. Ramptoeristen die een kick krijgen van een bezoek aan het uitgemoorde (en nu als ruïne bewaarde) dorp Oradour-sur-Glane. Op dit soort reacties zitten beheerders van oorlogserfgoedlocaties niet te wachten. Toch willen zij bezoekers trekken en willen steeds meer toeristen de plaatsen bezoeken waar de Tweede Wereldoorlog ‘aanraakbaar’ is.

 

 

 

Themanummer Oorlogstoerisme : Onderzoek uitgelicht

In dit nummer wordt ingegaan op het thema: 'oorlogstoerisme' en wordt er geprobeerd onder meer antwoord te geven op de vraag wat mensen beweegt oorlogsmusea en voormalige kampen te bezoeken.

  • Oorlogstoerisme. Joost Rosendaal
  • 'Daar zijn waar het gebeurd is'. Jeroen Nawijn
  • In de voetsporen van helden en daders. Laurie Slegtenhorst
  • Dark tourism nader verklaard. Franck van der Elst
  • Erevelden tonen de prijs van vrijheid. Piet Hein Donner
  • Groeten uit Holland. Janneke Jorna

 

In gesprek met Maurits Cohen : 'Vrede is een sleets woord geworden'

Maurits Cohen overleefde als kind de Tweede Wereldoorlog in onderduik en heeft zich in zijn volwassen leven onder meer ingezet voor mensen met een oorlogstrauma wereldwijd. Ook tijdens zijn pensioen blijft hij zich inzetten voor het welzijn van anderen.

'Vaak wil ik gewoon niet opstaan'

‘Dostojevski is alsof het leven zich voor jou ontvouwt.’ Het is een van de vele beeldende uitspraken van Naji, een patiënt van ARQ Centrum ’45. Hij wil met Impact Magazine praten, om zijn verhaal te vertellen over hoe oorlog mensenlevens verscheurt. Zijn leven in dit geval. En dat van zijn gezin. Van zijn vrouw, zijn kinderen.

 

Kinderen van verzetsdeelnemers

Vijf kinderen van verzetsdeelnemers vertellen over het verzet van hun ouders en de doorwer-king van deze geschiedenis in hun eigen leven. De videoportretten, gemaakt door Marcel Prins, worden omlijst met het persoonlijke verhaal van de geportretteerde. Wat doet het met je als je ouders gearresteerd of omgebracht worden en het ouderlijk gezin ontwricht raakt? Hoe vorm je je identiteit als je je vader op jonge leeftijd door oorlogsgeweld hebt verloren?

Leven op een oude begraafplaats

Nog snel wordt door een paar kinderen de laatste hand gelegd aan een herdenkingsposter. Zodat we het nooit vergeten, staat er in het midden van de poster. Eromheen hebben alle kinderen hun hand getekend en in de hand opgeschreven wat herdenken betekent en waarom dit voor hen belangrijk is. Het is 10 mei, een gewone schooldag, kwart voor 10 in de ochtend. Groep 7/8 van de Katholieke Montessorischool in Bussum doet mee met het project Adopteer een Monument en zal vandaag bij hun monument herdenken.

Sporen van oorlog in Rotterdam : Hoe wordt de Tweede Wereldoorlog herdacht in deze moderne stad?

Joods Kindermonument: Op een ronde cirkel staan de namen van 686 Rotterdamse Joodse kinderen van 0 tot 12 jaar, die vanuit Loods 24 op transport naar Westerbork zijn gezet. Bij het monument wordt jaarlijks door ver-schillende scholen een herdenking voor kinderen georganiseerd. Uit onderzoek blijkt dat kinderen herdenken belang-rijk vinden1. Tegelijk is oorlog voor veel kinderen een abstract begrip. Persoonlijke verhalen van mensen die oorlog hebben meegemaakt brengen het begrip ‘oorlog’ dichterbij en vergroten de waardering van kinderen voor herdenken.

Pagina's