Rutte maakt excuses aan Joodse nabestaanden, Amsterdam wil excuses maken voor de slavernij. Kan dat? Filosoof Paul van Tongeren bepleit te erkennen dat we deel uitmaken van gemeenschappen, of we willen of niet. 

Van Tongeren vindt de filosofie van nut, door vragen te stellen in een veld met enkel standpunten. Zoals; kunnen alleen daders excuses aan slachtoffers maken? Wat betekent het als excuses tot stand komen op basis van ­debat, wetenschappelijk onderzoek en politieke besluitvorming? Worden ze beperkt door mogelijke juridische effecten? Wat zijn excuses eigenlijk?

Dit jaar staat in het teken van 75 jaar vrijheid. Het is bijna 75 geleden dat de Tweede Wereldoorlog is beëindigd. Maar wil dat ook zeggen dat de oorlog werkelijk is afgelopen? Manon Kleijweg werkt als ouderenpsychiater en heeft in haar praktijk met mensen te maken die nog elke dag met een trauma van de oorlog leven. Dit heeft een impact op hun persoonlijkheid, hun dierbaren en hun leven.

“Tot op de dag van vandaag houd ik me bezig met de behandeling van psychisch leed van een oorlog die 75 jaar geleden ophield.”

Celia Umenza en Norka Ortiz vechten voor de rechten van de Nasa en de Wayuu, de inheemse volken in Colombia waartoe ze behoren. ‘Voor ons hoort de strijd er altijd bij.’

Hoe blijft de Holocaust levend in de herinneringscultuur in Nederland? Is het wenselijk om het onderwerp op scholen te koppelen aan actuele kwesties zoals het vluchtelingenvraagstuk? En welke rol spelen gedenkmonumenten? Marlies Dinjens sprak met Cleveringa-hoogleraar Katja Happe en Wichert ten Have van de International Holocaust Remembrance Alliance over de herdenkingscultuur anno 2020.