De vragen die onbeantwoord bleven

In 2020 publiceerde Anne van den Dool haar tweede roman Vluchthaven.

Laurie Slegtenhorst spreekt met haar over haar boek, familiegeschiedenis en de Nederlandse herdenkingscultuur van de Tweede Wereldoorlog.

De collectieve herinnering aan Anton de Kom : Tussen twee verhalen

Begin dit jaar maakte de Nederlandse regering een ‘ruiterlijk gebaar’ om recht te doen aan de nagedachtenis van Anton de Kom (1898-1945). Door deze en andere ontwikkelingen is de bekendheid van de Surinaamse antikoloniale schrijver en verzetsheld anno 2021 tot grote hoogte gestegen. Hoe heeft de collectieve herinnering aan De Kom zich de afgelopen jaren ontwikkeld? En welke rol spelen de Tweede Wereldoorlog en het slavernijverleden daar in?

 

 

Column : Drie kleine stukjes vergeeld papier

Heeft u nooit eens gedacht: kon ik de tijd maar bevriezen? Er zijn van die momenten die je voor eeuwig wilt laten duren. Maar er zijn andere momenten die je met de kennis van achteraf zou willen voorkomen. Momenten waarop je zou willen schreeuwen naar de mensen die je ziet: ‘Maak dat je wegkomt, trap er niet in!’

Column : Natuurlijk, liefde!

In de privacy van mijn spreekkamer doe ik weleens interventies die ik, laat ik het voorzichtig formuleren, niet zo snel wereldkundig zou maken. Interventies die niet onderwezen worden tijdens de opleiding tot klinisch psycholoog of EMDR-practitioner, maar die ontspruiten aan het kijkgedrag van mijn kinderen en mijn eigen infantiele interesses. Interventies die te maken hebben met Walt Disney.

‘Mijn ervaringen hebben mij geholpen de waarde van de mens en vrijheid beter in te zien’

Mardjan Seighali vluchtte dertig jaar geleden vanuit Iran naar Nederland. Omdat ze zich in haar thuisland uitsprak voor politieke en sociale vrijheid werd ze opgepakt en opgesloten. Nu is ze mede vanuit haar functie als directeur van de Stichting voor Vluchteling-Studenten UAF een voorvechter in de strijd voor vrijheid en kansengelijkheid van nieuwe Nederlanders: ‘Ik weet wat niet vrij zijn met je kan doen, hoe het je identiteit kan afpakken.’

 

Philip was niet dood

Hoe moeilijk het is om als interviewer neutraal te blijven wanneer je met overlevenden en daders van genocide spreekt, ondervond Bart Nauta vijf jaar geleden in Rwanda. ‘Waarom moest ik zo nodig hun pijn oprakelen? Wie dacht ik dat ik was?’

 

 

Stemmen uit het Diepe : 4 mei-voordracht 2021

‘Het was alsof elk van die mensen ons vragen had moeten stellen, op onze gezichten had moeten lezen wie we waren en nederig ons verhaal had moeten aanhoren. Maar niemand keek ons aan, niemand nam de uitdaging aan; ze waren doof, blind en stom, verschanst in hun ruïnes als in een fort van niet-willen-weten, nog altijd sterk, nog altijd in staat tot haat en verachting, nog altijd gevangen in hun oude verwarring van trots en schuld.’

Primo Levi, Het respijt

 

Een Duitse man loopt op straat en stelt willekeurige voorbijgangers een vraag.

Oorlog verbeeld : Het vreselijke virus

Recent verscheen het boek COVID Chronicles – A Comics Anthology, een caleidoscopische bloemlezing in stripvorm over de effecten van de pandemie. Een uitstekend en ook zoveelste bewijs dat strips en beeldverhalen zoveel meer vermogen dan licht vertier aan kinderen bieden.

 

Column : Waarom Italianen bij corona niet aan de oorlog denken

Mensen die met davidsterren rondlopen omdat ze zich door de coronamaatregelen beknot voelen in hun vrijheid: in de straten van Bologna of Napels zul je ze niet snel tegenkomen. En een actie als het affiche van Forum voor Democratie waarop werd beweerd dat op 5 mei de vrijheid niet langer kon worden gevierd, maar moest worden herdacht? Niets eens zo opzienbarend in de Nederlandse politieke context, terwijl dit in Italië – en veel andere landen van Zuid-Europa – op veel onbegrip zou stuiten. Waarin zit ’m het verschil?

 

Avondklok : een besmet begrip in Polen

Inmiddels is het meer dan een jaar geleden dat onze wereld even tot stilstand kwam. Het mondiale vluchtverkeer ging op slot, de grenzen gingen onverwacht dicht en voor het eerst sinds decennia voelden we ons opgesloten. Dat gold voor burgers in heel Europa. Maar Poolse burgers reageerden toch wezenlijk anders op vrijheidsbeperkende overheidsmaatregelen dan Nederlanders deden. Niet zo vreemd, want gevoelens van vrijheid en de interpretatie daarvan zijn in lokale collectieve herinneringen ingebed en worden door nationale trauma’s gevoed.

 

Pagina's