Herdenken en herinneren hebben zin: Mensenrechten een verstandelijke noodzaak

Hoogleraar Johannes Houwink ten Cate presenteerde op 23 november 2007 op de conferentie ‘Herdenken op School’ een inleiding waarin hij de vraag stelt wat, historisch gezien, uniek is aan de herdenking van de Shoah. Hij moedigt aan te streven naar het levend houden van de herinnering, ook op school, om zodoende via de scholen en opleidingen de mensenrechten en het respect voor elkaars identiteiten veilig te stellen.

 

Nazi-Duitsland en de jodenvervolging: confrontatie met de slachtoffers

Historicus Melching beoordeelt het boek Nazi-Duitsland en de joden van Saul Friedlander op zijn merites. Friedlanders historische visie op de holocaust en Hitler is tamelijk gangbaar en niet origineel, ontdekt Melching, maar ‘door het intensieve gebruik van primaire bronnen is de wijze waarop hij het verhaal vertelt wél bijzonder en zeker origineel te noemen.’ We worden door Friedlander tot in de kleinste details geïnformeerd over de Duitse jodenpolitiek en tegelijkertijd op de huid gezeten met verhalen van de slachtoffers1.

 

De zoektocht

Dit album vormt het vervolg op 'De ontdekking' (2003) en gaat verder met wat er met Esther, haar ouders en haar vrienden gebeurd is tijdens de Tweede Wereldoorlog. Omdat zij joden zijn, worden zij opgepakt en via het doorgangskamp Westerbork naar Auschwitz gezonden. Esther is ondergedoken, overleeft de oorlog en emigreert naar Amerika. Nu is zij weer in Nederland en vertelt aan haar kleinzoon Daniel en aan Jeroen, de kleinzoon van haar oude vriendin Helena, over de jodenvervolgingen.

Duitsers als slachtoffers : het einde van een taboe?

In het recente publieke debat in Duitsland is er veel aandacht voor Duitsers als slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog. In diverse bijdragen wordt duidelijk gemaakt dat Duitse slachtofferverhalen een lange traditie hebben en dat aandacht voor het Duitse leed niet ten koste hoeft te gaan van het besef van Duitse schuld.

Voor volk en vaderland : vrouwen in de NSB 1931-1948

Matthée bestudeerde met behulp van niet eerder onderzochte bronnen de redenen voor het NSB-lidmaatschap van vrouwen die, naar Duits voorbeeld, binnen de NSB een eigen organisatie oprichtten: de Nationaal Socialistische Vrouwen Organisatie. Zij laat zien welke vrouwen zich aangetrokken voelden tot de NSB en tot het nationaal-socialisme in het bijzonder, op welke manier zij zich inzetten in naam van 'Volk en Vaderland' en wat hen dreef om actief te blijven, aanvankelijk via de parlementaire weg en sinds mei 1940 aan de kant van de Duitse bezetter.

Wat terroristen willen : de vijand begrijpen, de dreiging beteugelen

Richardson ontraadselt zelfmoordterrorisme en verklaart het in termen van traditionele militaire waarden als loyaliteit en heldenmoed. Verder prikt ze de mythe door dat zelfmoordterrorisme een religieus fenomeen is. De 'oorlog tegen terreur' kan niet gewonnen worden. Ze legt uit dat de problemen rondom terrorisme hooguit beheersbaar kunnen worden gemaakt.

Pagina's