De grootschalige Russische invasie van Oekraïne in februari 2022 heeft het leven van miljoenen mensen ingrijpend beïnvloed. Stress en onzekerheid hebben het mentaal welzijn van vele Oekraïners ernstig aangetast. Oorlog veroorzaakt verlies: van geliefden, gezondheid, bezittingen, sociale status maar ook veiligheid. Door de voortdurende oorlog zijn stress en onzekerheid dagelijkse realiteit geworden, wat leidt tot grootschalige mentale gezondheidsproblemen, zoals slapeloosheid, depressie, angst en posttraumatische stressstoornis.

Ondanks de dreiging die van nazi-Duitsland uitging, hield Nederland gedurende de jaren dertig vast aan zijn neutraliteit. Vluchtelingen dachten hier een veilige haven te vinden. Die ogenschijnlijke rust werd wreed verstoord door de invasie op 10 mei 1940 en vijf dagen strijd. Velen sloegen de hand aan zichzelf.

Sinds de aanval van Hamas op 7 oktober 2023 en de Israëlische aanval op Gaza werd er al voor gevreesd: oorlog in Libanon. Inmiddels wordt ook daar volop gevochten. Maar waarom juist in dat land? Twee Libanezen vertellen over hun leven onder de dreiging van geweld. ‘Of ik vertrouwen heb in de toekomst? Altijd, we moeten wel.’

De dreiging van oorlog lijkt reëler dan ooit. Voor mensen die oorlog hebben meegemaakt, of nog familieleden hebben in oorlogsgebieden, is deze dreiging nog levendiger. Klinisch psycholoog Antoine van Sint Fiet behandelt mensen voor wie de dreiging nog een dagelijkse realiteit is. In zijn behandelkamer in Diemen tref ik een geëngageerde en bedachtzame man. ‘Je merkt waarschijnlijk al dat ik er veel over kan vertellen’, legt hij mij uit. Ik vroeg hem hoe het is om met mensen te werken voor wie de dreiging van oorlog nog altijd in hun hoofd leeft.