Over psychotherapie en trauma

 

Introductie van de heer A.

Aan de hand van de geschiedenis van een van mijn patiënten, de heer A, wil ik kort het proces schetsen hoe een psychotherapeutische behandeling van ernstig getraumatiseerde mensen kan verlopen. Mijnheer A, geboren in 1930, meldde zich ongeveer anderhalf jaar geleden bij onze instelling aan, met als klacht angstdromen en het zich zoals hij zelf zegt, Voortdurend bezig moeten houden met wat ik in de Tweede Wereldoorlog heb meegemaakt’.

Lees meer

Van overleven naar eigenlijk leven

 

Inleiding

Dat ik deze bijdrage lever en therapeutisch werk doe heeft in wezen te maken met de ambachtelijke wijsheid van een mens, van een goed luisteraar met een scherp oor en oog, die eigenlijk niets anders deed dan onvoorwaardelijk, respectvol en nieuwsgierig, met compassie samen zoekend en niet het ‘allemaal-al-wetend’ naar mij luisterde. Die geloofde in de gezondheid van mijn veiligheidssysteem en ook in mijn vermogen mijn leven zelf ter hand te nemen.

Een stukje voorgeschiedenis

Lees meer

Gevolgen voor de naoorlogse generatie

Inleiding

Enige tijd geleden interviewde ik een joodse man die een der concentratiekampen had overleefd. Zijn kinderen hadden tegen zijn vrouw en hem gezegd: ‘Gezien wat jullie hebben meegemaakt, hebben jullie het goed gedaan met ons. Jullie hebben ons noch dingen verzwegen, noch altijd maar volgestopt met die oorlog.’ Hij was erg blij met deze opmerking, want hij maakte eruit op dat zijn vrouw en hij er in geslaagd waren om met het praten over de oorlog een goede middenweg te vinden.

Het verwerkingsproces

Lees meer

Kind-overlevenden - over kinderen in oorlog en daarna

Inleiding

Er bestaat pas sinds de jaren tachtig aandacht in de sociale wetenschappen voor de gevolgen van oorlogsgeweld bij kinderen. Voor het eerst werd hardop uitgesproken dat kinderen die gezien hadden hoe bombardementen gebouwen verwoestten, hoe vader of moeder, broertje of zusje of een vriendje of vriendinnetje getroffen werd door granaten en beschietingen, nog lange tijd slecht sliepen, slecht aten en slecht in staat waren zich te concentreren op school. (Zie bij voorbeeld publikaties van Hans Keilson, Lenore Terr en Robert Pynoos en collega’s.)

Lees meer

Wat is een trauma?

 

Lees meer

Breuklijnen in gezinnen van verzetsdeelnemers : Voordracht voor kinderen van verzetsdeelnemers

Inleiding

Tegenover mij zit een jonge vrouw in de spreekkamer. Zij is in psychotherapeutische behandeling. Ik noem haar Els. Zij is de oudste uit een gezin met drie kinderen, allen na de oorlog geboren. Vader zat in het verzet maar werd opgepakt en kwam als een wrak terug uit Mauthausen. We hebben een aantal zittingen besteed aan haar gevoel niet gezien te worden, er niet bij te horen, de verhouding tot haar ouders, loyaliteit en het niet voelen van boosheid, waar zo te horen wel reden toe is.

Het is de achtste zitting. Het gaat over haar zuster.

Lees meer

Vergelding kent geen leeftijd : ‘Potgieterlaan 7; een herinnering’ van Sytze van der Zee

‘Het maakt geen verschil, NSB’er of NSB-kind, iedereen moet boeten, vergelding kent geen leeftijd’. In één zin maakt Sytze van der Zee, oud-hoofdredacteur van het Parool, in zijn autobiografische boek Potgieterlaan 7 de positie van NSB-kinderen duidelijk. Ook hij is een ‘NSB-jong’ dat evenals tienduizenden andere kinderen opgroeide in een gezin dat fout was. Van der Zee (1939) beschrijft op beeldende wijze de herinneringen aan zijn jeugd, waar de oorlog en de verkeerde politieke keuze van zijn ouders als een rode draad doorheen lopen.

Lees meer

Rouw bij overlevenden en kinderen van overlevenden van de nazi-holocaust: de rol van groeps-en gemeenschapsmodaliteiten'

‘De zon deed een wanhopige poging om door ie komen op de laatste dag van mei 1944. De zon is warm in mei. Zij heelt. Maar zelfs de hemel was machteloos op die dag. Hemel en aarde werden beheerst door een macht die zo slecht was dat zij de natuurlijke orde van het heelal verstoorde, en het hart van mijn moeder zweefde weg in het door rook bezwangerde luchtruim van Auschwitz.

Al veertig jaar probeer ik die rook uit mijn ogen te vegen, maar mijn ogen branden nog altijd, moeder.'

(Leitner 1085, p. vii)

Lees meer

Behandeling van rouwproblemen met behulp van direktieve of gedragstherapie

1    Inleiding

Lees meer

Rouwverwerking in gezinnen

In de afgelopen jaren heb ik veel gewerkt met gezinnen, waarin iemand overleden was. Steeds weer heb ik gemerkt hoeveel misverstanden er bestaan over de gevoelens van kinderen, die iemand verloren hebben.

Lees meer

Pagina's