Spreken over gedwongen prostitutie en zwijgen over verkrachtingen: bronnengebruik in een zaak over Japanse legerbordelen in Nederlands-Indië

In het algemeen wordt aangenomen dat herinneringen geen vaste vorm hebben: herinneringen veranderen, vervagen en vermengen zich in de loop der tijd met andere indrukken.

Hieruit volgt dat mensen de mogelijkheid hebben om herinneringen te construeren - hetzij bewust, hetzij onbewust. Dit is één van de redenen waarom herinneringen vaak de vraag naar de betrouwbaarheid ervan oproepen.

Een verzwegen Holocaust: ‘Nog altijd gaat er een golf van angst door me heen’

Vijftig jaar geleden gebeurde het. Op 16 mei 1944 werden overal In Nederland zigeunerfamilies opgepakt en naar Westerbork overgebracht. Vandaar vertrok op 19 mei het grote zigeunertransport naar Auschwitz-Birkenau. Maar heel weinig Nederlandse zigeuners ontsprongen de dans en juist daarom wordt over de moord op de zigeuners zo weinig gesproken.

Het zigeunermeisje dat uit de veewagon kijkt waarin zij naar de dood gaat wordt niet voor niets tot nu toe overal als een joods meisje beschouwd.

 

Herdenking van het zigeunertransport 19 mei 1944

Het is 19 mei 1994, dit is Westerbork.

Het voorjaar heeft hier al zijn kansen gegrepen om ons voor te houden wat levenslust is.

Een ongedacht gezelschap is bezig zich te verzamelen bij het Herinneringscentrum Kamp Westerbork. Het weer is goed, de legertenten die op het voorterrein staan opgesteld blijven goeddeels leeg. Een zigeunerorkest trekt de aandacht. Als de bus uit Best is gearriveerd met de grootste groep zigeuners en betrokkenen, zijn we bijna compleet. Maar wat heet compleet.

Vernietigingskamp Sobibor

Op 10 januari 1941, precies 8 maanden na de inval van het Duitse leger, wandelde ik tijdens de koffiepauze door de binnenstad van mijn geboortestad Amsterdam. Ik werkte bij drukkerij Lindenbaum in de bocht van de Herengracht, vlak bij het Koningsplein. Tegen mijn collega-drukker Mark Bouman zei ik dat het leven onder Duitse bezetting wel meeviel. De matrozen die we dagelijks in colonne voorbij zagen marcheren deden niemand kwaad. Er waren al wel enige verordeningen gepubliceerd maar die hadden nauwelijks vat op ons dagelijks leven.

Een blik in het verleden

De bezetting en bevrijding van Nederlands-Indië. Ervaringen van krijgsgevangenen en nabestaanden hoe zij dit ervaren hebben met een bezoek aan Japan bij het Mizumaki-monument op 31 oktober 1993 van de slachtoffers van kamp 14. Ook wordt een bezoek gebracht aan Kanchanaburi, Thailand (Birma).

DVD 86

Een reis van EKNJ naar Japan en Thailand

Verslag van een reis die ex-krijgsgevangenen uit Japan en nabestaanden hebben gemaakt. Zij bezochten het monument in Mizumaki en het kerkhof van de slachtoffers van de Birmaspoorweg in Thailand.

DVD 65

Confrontatie met het verleden : een verwerkingsreis van EKNJ en KJBB naar Japan en Thailand

Reportage van een reis die krijgsgevangenen en nabestaanden hebben gemaakt naar Japan en Thailand. Wat voor emoties bracht dit bij hun los?

DVD 65

De weg terug : verwerkingsreis EKNJ Japan

Reportage van een reis naar Japan van de EKNJ. Men bezocht het oorlogsmonument in Mizumaki in Japan en plaatsen waar de krijgsgevangenen uit de Tweede Wereldoorlog in Japan zijn aangekomen en hebben gewerkt. Hoe is het om de plek te zien waar je vader heeft gewerkt als krijgsgevangene?

DVD 63

Een blik in het verleden : reis van EKNJ naar Japan en Thailand

Verslag van een reis naar Japan en Thailand. Er wordt een herdenking bijgewoond bij het monument in Mizumaki. Gesprekken met enkele vrouwen van wie de mannen in het krijgsgevangenkamp hebben gezeten. In Thailand wordt het deel van de Birmaspoorweg bezocht.

DVD 13

Een blik in het verleden

De bezetting en bevrijding van Nederlands-Indië. Ervaringen van krijgsgevangenen en nabestaanden hoe zij dit ervaren hebben met een bezoek aan Japan bij het Mizumaki-monument op 31 oktober 1993 van de slachtoffers van kamp 14. Ook wordt en bezoek gebracht aan Kanchanaburi, Thailand (Burma).

DVD 21

Pagina's