Inleiding

Inleiding

 Inleiding

De tijd heelt niet alle wonden, zoveel is inmiddels wel duidelijk geworden. Maar toch, oorlog anno 1998 in Nederland; dat roept vragen op. Waarover praten wij dan? Om wie gaat het, om wat gaat het? In vredig en vredelievend Nederland anno 1998 is oorlogsgeweld iets dat tot ons komt via de tv. Tweederde van de thans levende Nederlanders heeft zelf geen oorlog meegemaakt.

Welkom: ik zie dat veel mensen aanwezig zijn die uit alle hoeken van Nederland hiernaartoe zijn gekomen en de reis naar Amsterdam hebben gemaakt. Het is ook de moeite waard om voor dit bijzondere gebeuren bij elkaar te komen. Ik ben zelf gedurende de Tweede Wereldoorlog in een Japans vrouwenkamp geïnterneerd geweest en direct daarna in een Japans jongenskamp. Later, in mijn volwassen leven, ben ik als hoofdverantwoordelijke met 200 man uitgezonden naar Nieuw Guinea en mag mij op die grond veteraan noemen.

1    Inleiding

In de afgelopen jaren heb ik veel gewerkt met gezinnen, waarin iemand overleden was. Steeds weer heb ik gemerkt hoeveel misverstanden er bestaan over de gevoelens van kinderen, die iemand verloren hebben.

1    Inleiding

Afscheid nemen doet even pijn. Voorgoed afscheid nemen doet meer pijn. Voor altijd afscheid nemen van iemand die jarenlang de beste levensgezel(lin) geweest is doet ontzaglijk veel pijn. Ook al is dat zo dat je geleidelijk uit elkaar gegroeid bent en zelfs elkaar bent gaan haten, dan toch blijft scheiden een pijnlijk proces van afsterven. En wij die het zien gebeuren bij onze vrienden en kennissen schrikken ervan. “Hoe is het mogelijk?’, denken wij en ‘Als het ons maar niet overkomt’’.

Afscheid, herinnering en rouw zijn belevingsvormen die elk mens uit ervaring kent. In wat men in de taal van alledag ‘het gewone leven’ noemt, markeren zij een belangrijke plaats waar kognitieve en emotionele goederen worden uitgewisseld; er bestaat een innig wederzijds afhankelijk verband tussen hen, er wordt afscheid genomen, herinnerd en gerouwd.

1    Inleiding

In de konfrontatie met oorlogsslachtoffers worden wij steeds gesteld voor de vraag wat de essentie is van aantasting van het geestelijk evenwicht, in het bijzonder van de mens die gedurende kortere of langere tijd aan de destruerende invloeden van de stress van “man-made disasters” in het algemeen en die van vrijheidsberoving in het bijzonder werd geëxponeerd.