Hoe geven rituelen betekenis na ingrijpende gebeurtenissen? Journalist Anna Deems sprak voor Impact Magazine met vier mensen over de waarde van rituelen.

Intervieuw met 

• Marjolijn Engelhard (48) is beeldend therapeut bij ARQ Centrum’45
• Menachem Sebbag (53) is hoofdkrijgsmachtrabbijn bij Defensie
• Medea Moons (39) is studio director bij het Franse modehuis Maison Margiela
• Frans Kurstjens (67) was raadsman bij Defensie in Bosnië en Afghanistan

Voor zijn masterscriptie onderzocht Joost Blokker Joodse rituelen tijdens de covidpandemie. Hoe werden de eeuwenoude gebruiken vertaald naar deze crisis en hoe werd het gevoel van samenzijn in stand gehouden?

Iedereen die ooit op Bali is geweest, kent de mooie optochten waarschijnlijk wel. Honderden mannen, vrouwen en kinderen lopen in hun mooiste kleren, de kleuren op elkaar afgestemd. Er worden mooie bonte offers gedragen en een lopend orkest speelt gamelan muziek. Er wordt een 3 meter houten hoge toren gedragen door een groep jonge mannen. De toren is kleurrijk maar als je goed kijkt zie je dat er bovenop een lichaam in een doodskist ligt. De optocht begint serieus en geordend, maar eindigt in een vrolijke georganiseerde chaos.

In de afgelopen 20 jaar heeft de wereld te maken gehad met ernstige bedreigingen van de samenleving zoals de COVID-19-pandemie, klimaatverandering en oorlog. Zulke ingrijpende stressvolle en traumatische ervaringen kunnen individuen op talloze manieren negatief beïnvloeden en hebben vooral sterke gevolgen voor degenen die in dergelijke omstandigheden opgroeien. Ingrijpende jeugdervaringen, of jeugdtrauma, zijn de sterkste voorspellers van problemen op latere leeftijd, waaronder leerproblemen, (geestelijke) gezondheidsproblemen, gedragsproblemen, criminaliteit en zelfmoord.