Zoals nazi’s een bepaalde taal gebruikten om Joden te ontmenselijken en Duitse burgers mee te krijgen in het nazistische wereldbeeld – Hitler en Goebbels gebruikten het woord Jood niet zonder daar de kwalificaties listig, verraderlijk of laf aan toe te voegen – zo heeft ook het eeuwenlange kolonialisme zijn sporen in onze taal en cultuur nagelaten.

Mag je een volledige eeuw aanduiden met de glansrijke term ‘goud’? Deze vraag speelt volop in Nederland sinds het Amsterdam Museum begin september aangaf de term in de ban te doen. In de zeventiende eeuw ging het de Nederlanden economisch goed als gevolg van bloeiende handel en een machtige vloot. Amsterdam werd verder gebouwd met prachtige grachtenpanden en gegoede kooplieden werden statig vastgelegd op het witte doek.

De analyse van een concrete situatie tijdens de Verdiepingscursus Militaire Ethiek met de Critical Incident Technique (CIT) leidt tot inzichten in het vergroten van psychologische veiligheid in groepen. Dit artikel laat zien dat tijdens een ethiektraining een paradoxale situatie kan ontstaan, met spanning tussen open, eerlijk en kritisch kunnen zijn aan de ene kant, en jezelf open stellen voor andere perspectieven en waarden aan de andere kant. Door deze paradox te benaderen als een dynamisch proces, waarbij de groep regelmatig reflecteert, kan de ervaren veiligheid vergroot worden.

De Amerikaanse filosofiehoogleraar Nancy Sherman, zelf dochter van een militaire arts, doet onderzoek naar de emoties en morele conflicten van militairen en veteranen. 'De situaties waarin zij terechtkomen, zijn soms volstrekt hels.'