Op de vlucht voor het water

In de WO2-zoekmachine Oorlogsbronnen.nl komen miljoenen bronnen uit honderden verschillende erfgoedcollecties samen. Iedere bron kent een eigen verhaal en achter elk verhaal schuilen verschillende bronnen. Dit keer in ‘Oorlogsbron uitgelicht’: hoe het Zeeuwse eiland Walcheren in 1944 onder het zeewater verdween toen geallieerde vliegtuigen zeedijken bombardeerden.

De Syrische oorlogsgeneratie

Het slaperige Oost-Syrische stadje Deir ez-Zor aan de Eufraat staat eigenlijk nergens bekend om. Grijze betonnen flats leunen tegen elkaar aan, stof en zand zijn alomtegenwoordig, de zon schijnt er genadeloos en de rivier stroomt loom door het centrum. Voor Armeniërs wereldwijd is de stad echter van groot belang: daar werden in 1915 hun voorouders heen gedeporteerd door de toenmalige Turkse overheid, om te sterven in de woestijn. In Deir ez-Zor stond om die reden tot een paar jaar terug het belangrijkste herdenkingsmonument van de Armeense genocide.

Vluchtelingen zijn van alle tijden (maar elke crisis is uniek)

Vluchtelingen zijn van alle tijden. Maar omdat de wereld om ons heen verandert – door politieke trends, de publieke opinie en technologische ontwikkelingen – is elke vluchtelingencrisis uniek. Toch vallen er uit het verleden wellicht lessen te trekken voor de omgang met de huidige vluchtelingenproblematiek. Wat kunnen we bijvoorbeeld leren van de opvang van Belgische vluchtelingen tijdens de Eerste Wereldoorlog of de vluchtelingenstromen in de jaren dertig en veertig?

Vluchtelingen in het land van dominees en kooplieden

Een ‘grande arche des fugitifs’, zo werd de Republiek der Verenigde Nederlanden ooit wel genoemd nadat protestanten uit zuidelijke buurlanden hier massaal een veilig heenkomen zochten en vonden. Maar niet altijd was Nederland even gastvrij in de opvang van vluchtelingen. Na de oorlog werd zelfs vrij kil en berekenend gekeken welke vluchtelingen van pas zouden komen en welke niet.

Vluchtelingenopvang in historisch perspectief

Elke geschiedenis is altijd ook een geschiedenis van migratie, schrijft de Duitse geschiedwetenschapper Heinrich August Winkler in het vorig jaar gepublieerde Zerbricht der Westen? – Über die gegenwärtige Krise in Europa und Amerika. Dat wil niet zeggen dat elke migratiegeschiedenis hetzelfde is.

Themanummer : Vluchtelingen toen en nu

Inhoud:

Vluchtelingenopvang in historisch perspectief

Vluchtelingen in het land van dominees en kooplieden

Vluchtelingen zijn van alle tijden (maar elke crisis is uniek)

De Syrische oorlogsgeneratie

Op de vlucht voor het water

De vervolging van Joden in Limburg 1940-1945

'Het was pas toen dat ik mij begon af te vragen wat eigenlijk een Jood was. Als jongen had ik Monnie Cohen gekend, een olijke knaap, die goed kon voetballen. en de opschepper Dé Polak, een verwend jongetje uit de Wilhelminasingel. En Yvonne Leek, en [...]. Antisemitisme was in Maastricht een onbekend verschijnsel; de Joden vierden met ons de carnaval; en ene Wijngaard stond bij de Maastreechter Staar op de voorste rij omdat hij een heldere tenor had.' De woorden die een Maastrichtenaar in 1942 in zijn dagboek schreef.

Beelden van verzet : nationaal en transnationaal

In opdracht van het Nationaal Comité 4 en 5 mei deed historicus Bas Kromhout onderzoek naar de naoorlogse beeldvorming over het verzet in Nederland en omringende landen. In het essay Beelden van verzet beschrijft hij hoe niet alleen elke generatie, maar ook elk land anders omgaat met het verzetsverleden.

Migratie op de grens tussen Eritrea en Ethiopië : 'Dood of de vrijheid'

Een groep jongeren ligt op matrassen op de vloer. De afgelopen nacht zijn ze vanuit Eritrea naar Ethiopië gelopen op plastic schoenen. Het zijn vooral jonge mannen; 18,19 en zelfs 14 jaar. Aan de Ethiopische kant zijn ze bij de grens door soldaten opgepikt en naar een klein verzamelpunt voor migranten gebracht.

‘En, nog iemand doodgeschoten?’ : De morele wonden van Nederlandse veteranen

Militairen doen vaak pijnlijke kennis op over de wereld – en over zichzelf. Het leidt tot grote schuldgevoelens en morele verwondingen. Vandaag is het Nederlandse Veteranendag, hoog tijd om na te denken of we die schuldgevoelens moeten zien als psychische aandoening of als inherent aan oorlog voeren.

Pagina's