Voorbij de drempel van het onvoorstelbare : tien keer de concentratiekampen in beeld

Vanaf deze week draait de Russische film Sobibor in de bioscoop. De film probeert de holocaust opnieuw in beeld te brengen. Door de filmgeschiedenis heen zijn er meer pogingen gedaan om de wereld van de concentratiekampen te vangen op het grote doek. Henk Bovekerk en George Vermij kozen tien essentiële speelfilms en documentaires uit over de onvoorstelbare werkelijkheid van de vernietigingskampen en de niet te bevatten gebeurtenissen die daar plaatsvonden.

Golven olie en vrachten bauxiet

In de WO2-zoekmachine Oorlogsbronnen.nl komen miljoenen bronnen uit honderden verschillende erfgoedcollecties samen. Iedere bron kent een eigen verhaal en achter elk verhaal schuilen verschillende bronnen. Dit keer in ‘Oorlogsbron uitgelicht’: de gevolgen van de Amerikaanse aanwezigheid in de toenmalige Nederlandse koloniën Suriname en de Antillen tijdens de Tweede Wereldoorlog.

Het weergeven van leed

Misschien weet u het nog, de polemische ruzie in de jaren tachtig tussen Rudy Kousbroek en Jeroen Brouwers. Het ging over de verschrikkingen in de interneringskampen ten tijde van de Japanse bezetting van Nederlands-Indië. De ruzie ligt inmiddels in het verleden, maar is qua thematiek van alle tijden. Kousbroek vergeleek het kampregime met het schrikbewind van zijn kostschool; voor Brouwers was de toestand zoals hij en zijn familie die hadden ervaren vele malen gruwelijker.

Leidde het Duitse kolonialisme tot de Holocaust?

Ook Duitsland worstelt met een koloniaal verleden. Die worsteling gaat vooral over de ‘vergeten geschiedenis’ van Duits-Zuidwest-Afrika (het huidige Namibië). Hier werden tussen 1904 en 1907 grote delen van de Herero- en Nama-volkeren door Duitse troepen uitgemoord: de eerste genocide van de twintigste eeuw. Liggen de wortels van de Holocaust in het Duitse kolonialisme? En (hoe) moeten herstelbetalingen aan nabestaanden plaatsvinden? Een inleiding van historicus Tom Menger tot twee recente debatten.

(H)erken meer stemmen in het historische verhaal

“The enemy is someone you can eat”, zo zei dr. J.H.B. den Ouden in 1981 tijdens een college Culturele Antropologie voor Wageningse sociologiestudenten. Het onderwerp van het college was stammenstrijd binnen een tribale samenleving. In sommige van deze samenlevingen werd de vijand niet gezien als medemens, maar als een dier. Je kon er mee doen wat je wilde, zoals… opeten. Wat duidelijk was: voor de vijand golden andere regels dan voor stamleden.

Klein Duimpje en de Tweede Wereldoorlog : Een serie verkenningen over de Tweede Wereldoorlog in de Europese ministaten : Deel 1: Andorra

Kleine staten in alle staten.

Het zij verre van mij om met deze titel de indruk te geven als zou de Tweede Wereldoorlog een sprookje zijn geweest voor de kleine landen van Europa, die al dan niet hevig betrokken raakten in die strijd. Ik wilde uitzoeken hoe men daar de oorlog had beleefd en hoe de bezetting was verlopen of misschien zelfs was voorkomen.

Themanummer : Omgaan met zwarte bladzijden

Inhoud:

  • (H)erken meer stemmen in het historische verhaal
  • Omgaan met zwarte bladzijden
  • Leidde het Duitse kolonialisme tot de Holocaust?
  • Het weergeven van leed
  • Golven olie en vrachten bauxiet

Dilemma's bij de beoordeling van verzet

Hoe werd het gedrag en het handelen van mensen na de oorlog beoordeeld? Bijvoorbeeld: wat was nu eigenlijk verzet? En hoe werd daar in de loop der jaren, met name binnen Stichting 1940-1945, over gedacht? Het was duidelijk: voor de slachtoffers van het verzet moest worden gezorgd. Maar wie waren de slachtoffers van het verzet, voor wie moest worden gezorgd, met andere woorden, wat waren de criteria waaraan moest worden voldaan om voor die zorg in aanmerking te komen, en door wie moest worden beslist of iemand voor die zorg in aanmerking kwam?

Het abc van MDMA tegen PTSS

Knetterharde muziek luisteren kan heel ontspannend zijn. Zeker als je een veteraan of ex-brandweerman bent en doodskreten van lang geleden verschroeide kinderen wil overstemmen. Een beduidend heilzamere manier om met posttraumatische stressstoornis (PTSS) om te gaan begint met het slikken van 'love-drug' MDMA, het hoofdingrediënt van xtc.

 

De auteur sprak onder andere met Eric Vermetten hierover.

Internering in en evacuatie uit de Republikeinse kampen (4)

Tijdens haar onderzoek naar de Republikeinse kampen heeft Mary van Delden van gegevens uit inverviews, enquêtes, boeken en archieven - ondanks soms tegengestelde en mogelijk foutieve informatie of gebrek aan gegevens - een reconstructie gemaakt van de interneringen en de evacuaties in de achttien residenties van Java.

Dit onderzoek is niet gepubliceerd. Voor Pelita Nieuws beschrijft zij de gebeurtenissen die voor sommige residenties - gezien de plaatsruimte - sterk zijn ingekort.

Pagina's