Stille getuigen: Monumentalisering van de holocaust in Berlijn

In geen enkele stad zijn zoveel monumenten, historische plekken en stille getuigen te vinden als in Berlijn. Over elke straat valt wel een verhaal te vertellen. Meestal een somber verhaal. In de stad zijn honderden monumenten te vinden die een relatie hebben met de jaren 1933-1945, enkele tientallen hebben een relatie met de holocaust. Deze monumenten roepen een aantal vragen op. Wie plaatste de monumenten, wanneer, voor wie? Wie kreeg een monument en wie niet?

Henk Maurits, freelance filmjournalist, bericht in deze rubriek periodiek over belangwekkende films en documentaires.

Film: Pjotr - brieven uit de Goelag

Regie: Jan Jaap Kuiper, Ned., 2008, 25 min. Première: Nederlands Filmfestival 2008. TV uitzending door Human: Maandag 29 september om 15.05 uur op Nederland 2.

 

Wie past op het erfgoed van de oorlog? Van tastbare herinneringen tot geschiedenis

Het Ministerie van VWS besloot in 2006 om in een vierjarig programma het ‘erfgoed van de oorlog' voor het nageslacht veilig te stellen.1 Dit als onderdeel van een bredere beweging om zijn directe bemoeienis met oorlogsgetroffenen op een andere leest te schoeien. geleidelijk aan zijn de ooggetuigen van de jaren '40^45 immers aan het uitsterven. Ter voorbereiding van dit programma nodigde het ministerie mij uit een essay te schrijven over de omgang met erfgoed en de rol van de overheid daarin, toegespitst op de materiële nalatenschap van wie de oorlogsjaren bewust had meegemaakt.

SCOPE: Henk Maurits, freelance filmjournalist, bericht in deze rubriek periodiek over belangwekkende films en documentaires.

Film: Redacted

Regie: Brian de Palma, USA, 2007, 90 MIN.

Nederlandse première: IFFR 2008. Vanaf 19 augustus in de videotheek.

 

Oorlog en Migratie uit Nederlands-Indië en Bosnië: Veerkracht in gezinnen

Kinderen die na oorlog en migratie opgroeien bij getraumatiseerde ouders kunnen in de schaduw van de ingrijpende ervaringen komen te staan. Zij hebben de oorlog zelf meegemaakt en worden tegelijkertijd grootgebracht door ouders die de oorlog doorstonden of zij groeien op in de nabijheid van familieleden met oorlogservaringen. Deze bijdrage beschrijft de achtergronden en uitkomsten van een studie onder kinderen en tieners geconfronteerd met oorlogservaringen.

Gastsprekers in de klas: Een verpleegkundige uit Bosnië en een kind uit Tjihapit

Wat een oorlog in een mensenleven teweeg kan brengen is haast niet uit te leggen aan leerlingen van middelbare scholen. Vaak steken ze er weinig van op omdat ze zich niet met de lesstof in de boekjes kunnen identificeren. Maar gastsprekers weten door de kracht van hun persoonlijke verhalen wel de juiste snaren te raken. Ed van Slooten is gastspreker die zijn peuterjaren doorbracht in verschillende jappenkampen. Julia Bobeldijk werd net na de val van Srebrenica met haar eenheid naar Bosnië uitgezonden.

SCOPE : Henk Maurits, freelance filmjournalist, bericht in deze rubriek periodiek over belangwekkende films en documentaires.

Film: Westerbork Girl

Regie: Steffie van den Oord, nl, 2007, 48 MIN.

Première: idfa 2007. dvd te koop via klantenservice VPRO

 

Film: De Schattenberg

Regie: Monique Verhoeckx, nl, 2007, 80 min. Verkrijgbaar op dvd via  WWW.STUDIEMEKANIEK.NL

 

Angst voor de toekomst bezweren: Kunstenaar Ophuis schildert wat hij ondraaglijk vindt

In 2002 staat in Vrij Nederland een interview met kunstenaar Ronald Ophuis (1968). Bij het artikel staat een foto afgedrukt van Birkenau, een schilderij van een verkrachting door twee concentratiekampgevangenen in een verlaten barak. De scène roept weerzin op. een columnist uit Friesland trekt verdergaande conclusies en schrijft naar aanleiding van dit werk dat ophuis schildert als een doorgewinterde antisemiet.

 

Herdenken en herinneren hebben zin: Mensenrechten een verstandelijke noodzaak

Hoogleraar Johannes Houwink ten Cate presenteerde op 23 november 2007 op de conferentie ‘Herdenken op School’ een inleiding waarin hij de vraag stelt wat, historisch gezien, uniek is aan de herdenking van de Shoah. Hij moedigt aan te streven naar het levend houden van de herinnering, ook op school, om zodoende via de scholen en opleidingen de mensenrechten en het respect voor elkaars identiteiten veilig te stellen.

 

Nazi-Duitsland en de jodenvervolging: confrontatie met de slachtoffers

Historicus Melching beoordeelt het boek Nazi-Duitsland en de joden van Saul Friedlander op zijn merites. Friedlanders historische visie op de holocaust en Hitler is tamelijk gangbaar en niet origineel, ontdekt Melching, maar ‘door het intensieve gebruik van primaire bronnen is de wijze waarop hij het verhaal vertelt wél bijzonder en zeker origineel te noemen.’ We worden door Friedlander tot in de kleinste details geïnformeerd over de Duitse jodenpolitiek en tegelijkertijd op de huid gezeten met verhalen van de slachtoffers1.

 

Pagina's