De symptomen van de posttraumatische stressstoornis (PTSS) kunnen evidence-based worden behandeld met psychotherapie en antidepressiva. Als antidepressivum wordt vaak sertraline gekozen. Conform de (inter)nationale richtlijnen is een aantal behandelingen aangewezen als eerste keus waarbij meestal blootstelling aan aspecten van het trauma als essentieel worden gezien. Voorbeelden zijn imaginaire exposure met cognitieve gedragstherapie en EMDR (eye movement desensitization and reprocessing). 

In psychotherapieopleidingen en -behandelingen ligt de nadruk op verbale, cognitieve en emotionele aspecten, maar wordt het lichaam veelal genegeerd. Dat geldt zowel voor het lichaam van de patiënt als het lichaam van de therapeut zelf. In dit artikel wordt aan de hand van casuïstiek, maar ook door middel van bespiegelingen over het eigen lichaam van de auteur, de betekenis van het lichaam in psychotherapie onder de aandacht gebracht.

In dit artikel wordt het belang van non-verbaal werken binnen een mentaliserend kader toegelicht, toegespitst op psychotherapie met getraumatiseerde jonge cliënten. Het ontwikkelingsmodel van het verwerven van een gezond lichaamsbeeld en hoe dit samenhangt met het zelfbeeld of zelfbewustzijn wordt toegelicht vanuit de hechtingstheorie. Daarna wordt uiteengezet dat lichaamsbewust werken binnen een traumatherapie essentieel is, omdat er veel impliciete kennis in het lichaam zit opgeslagen, waarbij het niet volstaat om verbale en bewuste herinneringen en gevoelens te bewerken.

Farmacotherapeutische interventies zijn niet altijd effectief. Men kan medicatie effectiever inzetten door aandacht te besteden aan het hanteren van niet-farmacologische aspecten van de interventie. Een aantal van deze aspecten bespreek ik aan de hand van praktijkvoorbeelden: de invloed van therapeutische relatie, verwachtingen en betekenissen die aan de medicatie worden toegeschreven en constellaties rondom medicatievoorschriften in de overdracht en tegenoverdracht.